>>> رشد گروه قند و شکر بورس تا کجا ادامه دارد؟  // 9 دی94

در ماه‌های اخیر و هم‌زمان با تشدید رکود در بورس تهران، شاهد حرکت برخی معامله‌گران بورسی که از آنها با عنوان سفته باز نیز یاد می‌شود، به سوی سهام با ارزش بازار کمتر بودیم. در حالی که این انتظار وجود داشت، رشد این نمادها به‌صورت مقطعی باشد و با حذف فضای سفته بازی از این نمادها متعادل شدن قیمت‌ها را شاهد باشیم، اما تداوم فضای رکودی بورس تهران و سودهای هیجان‌انگیزی که از ابتدای سال به برخی از سهامداران رسیده، همچنان نگاه‌های فعالان بازار را به سوی خود نگه داشته است.

 بر این اساس، ‌با انتشار شایعات و همچنین بی‌توجهی به عوامل بنیادین در کنار هدف قرار دادن الگو‌های نموداری جهش‌های قیمتی را در این نمادها رقم زده است. در این میان، گروه قند و شکر به‌عنوان یکی از صنایعی است که در ماه‌های اخیر با رشد‌های خیره‌کننده مواجه شده است (از ابتدای سال). در شرایط کنونی، نگرانی از تشکیل حباب قیمتی در این چنین نمادهایی وجود دارد. در حالی که بیش از دو سال از رکود بازار سهام می‌گذرد، باید این موضوع را در نظر داشت که رشد‌های بی‌منطق سهام شرکت‌ها در سال 92، حباب را در قیمت‌ها ایجاد کرد. پس از تخلیه هیجانات، به تدریج شاهد تخلیه حباب و در ادامه رکود فرسایشی بورس در این دو سال بوده‌ایم. در شرایط کنونی جهش قیمتی سهام این شرکت‌های کوچک می‌تواند هشداری برای تشکیل حباب در این صنایع باشد که می‌تواند در ادامه با ارزیابی از نبود دلیل بنیادی با صف‌های سنگین فروش همراه شود.
 در معاملات روز دوشنبه، از 37 گروه بورسی، 22 صنعت روند صعودی و 14 گروه روند نزولی شاخص را تجربه کردند. در حالی که شاخص کل بورس تهران در این روز معاملاتی رشد اندکی را تجربه کرد، شاخص کل هم وزن (اثرگذاری یکسان نمادها) با رشد 4/ 0 درصدی مواجه شد. در این میان، جهش قیمتی برخی نمادهای بورسی به رشد این نماگر کمک کرد. در این میان، نمادهای «ثفارس» و «ثشرق» و همچنین «چافست» با رشدهای چشمگیر به ترتیب 2/ 12، 2/ 9 و 4/ 8 درصدی صدرنشین بازار بودند. با جهش قیمتی «چافست»، صنعت تک نماد چاپ و تکثیر نیز بیشترین رشد روزانه را در میان سایر صنایع به ثبت رساند. بیشترین حجم و ارزش معاملات نیز در اختیار گروه بانکی بود.

 رشد قند و شکر تا کجا؟
 شاخص گروه قند و شکر در معاملات روز دوشنبه، در ادامه روند صعودی با رشد 6/ 1 درصدی مواجه شد. شاخص این گروه در بازه از ابتدای سال با جهش 58 درصدی مواجه شده است. این نماگر همچنین،‌ نسبت به چنین روزی در سال گذشته رشد 23 درصدی را نشان می‌دهد. بر این اساس، همچنان موج سواری روی سهام کوچک این گروه تداوم رشد شاخص این گروه را رقم زده است. شرایط رکودی موجود در اقتصاد کشور اثرات خود را کاملا در صنایع کشور گذاشته است. در شرایطی امید به گشایش‌های بین‌المللی خوش‌بینی به روند رو به بهبود اقتصاد کشور را در سال‌های آینده به وجود آورده است با این حال، رکود صنایع داخلی در کنار افت قیمت‌های جهانی کالا (به خصوص نفت) فشار سنگینی بر دماسنج بورس تهران وارد کرده است. در حالی‌که خوش‌بینی مزبور تا حدود زیادی کف شاخص را نگه داشته است، اما فشار وارد شده بر سایر صنایع وابسته به بازارهای داخلی یا صادراتی، با افت 7/ 1 درصدی مواجه شده است. صنایع بورسی نیز به دنبال شرایط رکودی مزبور با افت شاخص همراه شده‌اند. در این میان برخی از فعالان بازار به دنبال کسب سود، حرکت‌های سفته بازانه را در نمادهای کوچک‌تر که معمولا در معاملات این نمادها اثری از حمایت حقوقی‌ها یا به اصطلاح بازارگردان‌ها وجود ندارد، در پیش گرفتند. به نظر می‌رسد معامله‌گرانی که در ابتدا به قولی با سیگنال‌های مشاهده شده در سهم به سهام شرکت‌های کوچک وارد شده‌اند، در شرایط کنونی، پس از رشد‌های مداوم خود این معامله‌گران به تصور ارزندگی واقعی این سهام رسیده‌اند. به نظر می‌رسد این نگاه که رشد این سهام پایانی ندارد، حتی سرمایه‌هایی که پیش از این، نسبت به ورود به این سهام واهمه داشتند را نیز با خود همراه ساخته است. این در حالی است که رکود سنگین بازار سهام ما در حدود سال قبل با همین نگاه آغاز شد. توجه تنها به نمودارها و غافل بودن از وضعیت بنیادی سهام در آن زمان، رشد و بعضا جهش‌های قیمتی هیجانی را به دنبال داشت.

 در ادامه اما، با اولین سیگنال‌های منفی برای بازار سهام و همچنین مشاهده نبود دلیل منطقی برای رشد‌های حاصل شده، شاهد شروع موج ریزشی در بازار سهام بودیم. ولی اثرات منفی دیگری عامل تشدید شرایط رکودی بوده است، اما به نظر می‌رسد حافظه تاریک بازار از تشکیل حباب و احتمال افت دوباره قیمت‌ها به‌عنوان یکی از عواملی است که رکود بازار را تشدید کرده است. بر این اساس،‌ رشد قیمتی برخی از سهام این شرکت‌ها و توجه نکردن به عوامل بنیادی مانند سودآوری شرکت‌ها، می‌تواند رکودی سنگین را در سهام این شرکت‌ها به وجود آورد، همان گونه که تجربه این موضوع را تایید می‌کند. در شرایطی که شفاف‌سازی‌های متداول درخصوص عدم تعدیل سود این شرکت‌ها منتشر شده است، اما به نظر می‌رسد برخی از این شرکت‌ها همچنان روی الگوسازی نمودار مسیر خود برای تشکیل حباب احتمالی را ادامه می‌دهند. در این میان، گروه قند و شکر نیز در ماه‌های اخیر به‌عنوان یکی از این صنایع با بستر مناسب برای موج سواری، از سوی بیشتر کارشناسان بازار عنوان می‌شوند. مشاهده کسب سودآوری‌های سنگین در فضای رکودی بازار، توجه تمامی فعالان بازار را به خود جلب کرده است. در بررسی نمادهای این گروه، از ابتدای سال رشد بیش از 190 درصدی نماد «قشرین»، 140 درصدی «قصفها»، 80 درصدی «قلرست» و 60 درصدی «قنیشا» به چشم می‌خورد. به‌طور کلی میانگین رشد قیمتی در نمادهای صنعت قند و شکر، حدود 61 درصد است. موج شایعات در این نمادها ابزار دست برخی از معامله‌گران شده است. در برخی از این نمادها نیز به نظر می‌رسد بحث فروش دارایی‌ها امکانات موج سواری را برای این معامله‌گران به وجود آورده است. در حالی که اثر این موضوع خود جای بحث دارد و نیاز به نظرات کارشناسی درخصوص اثرات فروش دارایی‌ها و همچنین صرف مبالغ احتمالی فروش بر عملکرد آتی شرکت دارد. با این حال‌ به نظر می‌رسد برخی از معامله‌گران چشم بسته به دنبال کسب سود هستند، احتمال تشکیل حباب را در نظر نمی‌گیرند. در این میان، باید به این موضوع توجه داشت که جهش بی‌منطق می‌تواند منجر به حبابی شود که با کمترین تلنگری متلاشی می‌شود، در این شرایط باید سفته‌بازان کنونی به دنبال جمع‌آوری آب ریخته شده باشند. قند اصفهان در معاملات روز دوشنبه با رشد بیش از 9/ 4 درصدی بیشترین رشد قیمتی را پس از «قثابت» در معاملات این گروه ثبت کرد. از سوی دیگر، «قهکمت» با افت اندک 8/ 0 درصدی بیشترین افت را داشت. معاملات این نمادها مطابق با انتظارات کاملا در دستان حقیقی‌ها بود.

 رشد مقطعی صنعت خودرو
 شاخص صنعت خودرو در معاملات روز دوشنبه با افت 5/ 0 درصدی مواجه شد. شاخص این صنعت در معاملات روز یکشنبه با انتشار خبر مبنی بر ارائه وام‌های جذاب برای جایگزینی خودرو‌های فرسوده با خودروهای نو، تا 200 هزار خودرو عاملی بود تا حدودی از قیمت نمادهای این گروه حمایت کرد. در این خصوص، وزیر صنعت از طرح جدید دولت برای جایگزینی خودروی فرسوده با سود 16 درصد خبر داد. مشکلات فروش این صنعت کاملا در صورت‌های مالی 6 ماهه منعکس شد. انبارهای پر از خودرو و چشم انداز تداوم شرایط رکودی غول‌های خودروسازی کشور را با افت شدید سود‌آوری مواجه کرد. رکود این صنعت مهم کشور،‌ دولت را به ارائه وام‌های جذاب برای خرید خودرو ترغیب کرد. با وام‌های ارائه شده حدود 110 هزار خودرو خریدارای شد. این موضوع تا حدودی انبار خودروسازان را از خودروهای موجود تخلیه کرد، با وجود این خبر خوب بی واکنشی نمادهای زیرمجموعه این صنعت با توجه به نگرانی از تداوم کمبود تقاضا در این بازار مشاهده شد. در روز منتشر شدن خبر احتمال تعویض خودرو فروسوده با نو رشد قیمتی را در این نمادها شاهد بودیم. به نظر می‌رسد تایید نهایی این موضوع از سوی کابینه دولت و به خصوص بانک مرکزی به‌عنوان منبع تامین‌کننده وام و همچنین کارآمد بودن این طرح و اثرات آن بر خودروسازان در شرایط رکودی کنونی مانع از تداوم حرکت سهام این شرکت‌ها در مدار صعودی شده است. در معاملات روز دوشنبه، «خوساز» بیشترین رشد را در میان سایر نمادهای این گروه ثبت کرد. معاملات این نماد کاملا در دستان حقیقی‌ها بود. «ختراک‌» نیز بیشترین افت قیمتی را به ثبت رساند.//دنیای اقتصاد