تخمین مدت زمان مطالعه‌ی مطلب: 5 دقيقه
رمزگشایی از رشدهای ملایم بورس پس از افت‌های مقطعی شاخص
>>> کمین خریداران برای قیمت‌های پایین؟ // 16 آذر94
روز گذشته، شاخص کل بورس تهران با افت 157 واحدی (معادل 25/ 0 درصدی) در 62 هزار و 420 واحد متوقف شد. از اواخر مهر شاخص، نوسانات اندکی را در مرز 63 هزار واحدی ثبت کرده بود. در این مدت حجم و ارزش کم معاملات در کنار نوسانات اندک قیمتی، به فضای فرسایشی حاکم بر بازار اشاره دارد. روز گذشته، شاخص کل هم وزن نیز افت بیش از نیم درصدی را تجربه کرد.
.
افت این نماگر کاملا به فضای موجود در قیمت سهام تاکید دارد. در این خصوص، در میان نمادهای معاملاتی بورس تهران، تنها 48 نماد با رشد قیمت پایانی نسبت به روز گذشته مواجه شدند. در این شرایط، «دنیای اقتصاد» به بررسی روند تغییرات شاخص در این دوره رکودی پرداخته است. ثبت قیمت تقاضا در قیمت‌های پایین به حضور تقاضای خرید سهام اشاره دارد. در این میان، سهامداران خسته که در انتظار فروش سهام، قیمت عرضه را در قیمت‌های بالاتری ثبت کرده‌اند، با تشدید فضای رکودی فروش در قیمت‌های پایین را نسبت به ادامه تحمل فضای رکودی ترجیح می‌دهند. این موضوع شوک اندک قیمتی در سهام را موجب می‌شود، در روزهای بعد اما، ارزیابی از سطوح پایین قیمتی در شرایط خوش‌بینی به آینده بر تعداد خریداران می‌افزاید و عموما شاخص را با رشد اندکی همراه می‌کند.
کمین خریداران برای قیمت‌های پایین
عوامل حمایتی مانع از افت شدید قیمتی و از طرف دیگر فشار عوامل منفی مانع از خودنمایی خوش‌بینی‌های موجود در قیمت سهام شده است. نوسانات اندک قیمتی سهام در هفته‌های اخیر حاکی از تقابل متوازن دیدگاه‌های معامله‌گران است. رکود کنونی صنایع داخلی مانند مسکن و خودرو در کنار افت قیمت جهانی کالاها نگرانی‌ها را میان سهامداران فعلی نسبت به عملکرد شرکت‌ها افزایش داده است. بدبینی نسبت به عملکرد ضعیف شرکت‌ها در ادامه سال نیز به بدبینی‌های موجود دامن زده است. تداوم حرکت فرسایشی بورس تهران، فروش سهام از سوی سهامداران خسته را نیز افزایش داده است. همچنین برخی سهامداران به دنبال تامین نقدینگی مورد نیاز خود با فروش سهام هستند. برخی از سهامداران پس از خوش‌بینی‌های به وجود آمده درخصوص گشایش‌های هسته‌ای به بازار سهام وارد شده‌اند، به خصوص در زمان جهش شاخص در اواخر مهر. این درحالی است که بسیاری از کارشناسان از روزهای پس از توافق هسته‌ای به این موضوع اشاره داشتند که انعکاس اثر واقعی رفع تحریم‌های بین‌المللی در صورت‌های مالی شرکت‌ها در خوش‌بینانه‌ترین حالت در ماه‌های پایانی سال جاری است.
در این شرایط، برخی سهامداران در ماه‌های اخیر با دید کوتاه مدت به سودآوری سهام به بازار وارد شده‌اند و در شرایط فرسایشی کنونی به دنبال فروش سهام خود برآمده‌اند. فشار فروش در فضای رکودی فعلی باعث شده که بازار نسبت به اخبار مثبت مانند تایید غیرنظامی بودن فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان توسط آمانو در روزهای اخیر نیز بی واکنش باشد. این انتظار وجود دارد که در هفته آینده و در نشست شورای حکام، قطعنامه‌ای به منظور لغو تمام قطعنامه‌های قبلی علیه ایران صادر شود. در این میان، خریداران نیز در این فضای رکودی در انتظار افت بیشتر قیمت سهام هستند. در این خصوص، می‌توان به تغییرات حجم و ارزش معاملات در روز گذشته اشاره کرد. رشد 98 درصدی حجم معاملات نسبت به شنبه و همچنین، رشد 30 درصدی حجم معاملات نسبت به میانگین یک ماه اخیر، به افزایش تعداد خریداران با افت قیمتی سهام تاکید دارد. در این شرایط، خریداران، تقاضای خرید خود را در سطوح پایین بازه قیمتی ثبت می‌کنند.
در این میان، سهامداران خسته که در انتظار فروش سهام هستند، با مشاهده نبود تقاضا در قیمت‌های بالاتر، عرضه در سطوح پایین قیمتی را در دستور کار قرار می‌دهند و موج فروش به تدریج تشدید می‌شود. این موضوع را می‌توان به نوعی کمین خریداران، با ارزیابی از جذابیت قیمت کنونی سهام دانست. در هفته‌های اخیر بی‌تفاوتی بورس تهران نسبت به اخبار منفی را نیز شاهد بودیم. به‌طوری که انهدام یک فروند جت جنگی روسیه توسط ترکیه تا حدودی تنش‌های منطقه را تشدید کرد. این موضوع گرچه مقطعی بود اما این انتظار را در بازار به وجود آورده بود که مطابق با روند تاریخی، عکس العمل منفی بازار را شاهد باشیم (مشابه آنچه در اواخر تابستان 92 و با توجه به تشدید تنش‌های سوریه رقم خورد). بر این اساس، حضور خریداران در قیمت‌های پایین مانع از شروع موج نزولی می‌شود.
در این شرایط، احتمال کاهش دوباره محدودیت نوسانات قیمت سهام در روزهای آتی وجود دارد. ادامه فضای رکودی می‌تواند بار دیگر فشار فروش در قیمت‌های پایین را افزایش دهد و در نتیجه احتمال افت آرام دماسنج‌های بازار سهام همراه با افت قیمت اندک نمادها وجود دارد. از سوی دیگر، اخبار مثبت از رفع تحریم‌های بین‌المللی می‌تواند تعداد خریداران و همچنین تقاضای سهام را در بازار افزایش دهد. در شرایط خوش‌بینی کنونی و با توجه به جذابیت سطوح پایین قیمتی می‌توان انتظار افزایش تعداد خریداران را داشت. شروع موج خرید می تواند مطابق با اواخر مهر بار دیگر جهش مقطعی شاخص را رقم بزند. همان طور که اشاره شد، شاخص کل در روز گذشته با افت 25/ 0 درصدی از نیمه کانال 62 هزار واحدی عبور کرد و بار دیگر به محدوده زیان از ابتدای سال برگشت. در این میان، نمادهای «پارسان»، «خودرو»، «فولاد» و «خساپا» به ترتیب بیشترین اثر منفی را بر شاخص کل گذاشتند. از سوی دیگر، نماد معاملاتی بانک ملت با رشد اندک قیمتی اثر مثبت خود را بر شاخص کل گذاشت. حجم و ارزش معاملات نیز به ترتیب با رشد 98 و 84 درصدی نسبت به روز قبل، معادل 506 میلیون سهم و 72 میلیارد تومان بود. تعداد معاملات نیز گرچه نسبت به معاملات شنبه با رشد 15 درصدی مواجه شده است، اما افت 7 درصدی را نسبت به میانگین یک ماه اخیر خود نشان می‌دهد. افزایش تعداد معاملات به افزایش تعداد معامله‌گران اشاره دارد. در این میان، تغییرات روند معاملات حقیقی‌های بازار را می‌توان به نوعی در این نماگر مشاهده کرد. در این شرایط، افت تعداد معاملات نسبت به ماه گذشته، در شرایط افزایش حجم و ارزش معاملات به تقویت حضور حقوقی‌ها در کنار کاهش تعداد حقیقی‌های بازار اشاره دارد.// دنیای اقتصاد
