تخمین مدت زمان مطالعهی مطلب: 15 دقيقه
>>> انتشار متن کامل پیشنویس قطعنامه 1+5 درباره PMD و انتظار برای بسته شدن پرونده ایران در شورای حکام // 18 آذر94
پیشنویس قطعنامه شورای حکام آماده شد
پیشبینی ایران از بسته شدن پرونده PMD
طرف غربی خواستار مختومه شدن PMD است
عراقچی: با توجه به تفاهم موجود، پرونده PMD بسته میشود

در شرایطی که پیشنویس قطعنامه آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ماهیت برنامه هستهای ایران، دیروز در سه صفحه در اختیار اعضای آژانس قرار گرفت، رضا نجفی، نماینده ایران در این نهاد پیشبینی کرد که این قطعنامه در شورای حکام بسته شود و همه 12 قطعنامه پیشین این آژانس، از جمله دو قطعنامه PMD در نوامبر 2011 و سپتامبر 2012 فسخ شوند. پیشتر عباس عراقچی، از اعضای بلندپایه تیم مذاکرهکننده از تفاهم میان ایران و آژانس خبر داد و پیشبینی کرد که با توجه به تفاهم موجود پرونده PMD بسته شود.
پس از پایان دومین نشست کمیسیون مشترک ایران و 1+5 در شهر وین اتریش، خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرد که براساس اسناد محرمانهای که به دست این رسانه رسیده است، آمریکا که زمانی به شدت از فعالیتهای ادعایی ایران در زمینه سلاحهای هستهای انتقاد میکرد، به همراه دیگر کشورهای 1+5 از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد خواست تا پرونده پیگیری این ادعاها را ببندد. همزمان مذاکرهکننده ارشد ایران نیز گفت با توجه به تفاهم بهوجود آمده پرونده «PMD» بسته میشود.
به گزارش «ایرنا» خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس گزارش داد درخواست بسته شدن پرونده «PMD» یا همان ابعاد احتمالی نظامی، در پیشنویس محرمانه قطعنامهای که برای نشست هفته آینده 35 کشور عضو شورای حکام آژانس آماده شده و در اختیار تمام اعضا است، درج شده است. اگرچه لحن درخواست پایان دادن تحقیقات، بیطرفانه است، اما دیپلماتهای غربی آشنا با پیشنویس این سند میگویند که برخی از بیانیههای اجلاس شورای حکام از آنچه آمریکا و متحدانش تلاشهای ایران برای ساخت سلاحهای هستهای میخوانند، انتقاد خواهند کرد. این دیپلماتها میگویند که ادبیات قطعنامه باید برای ایرانیان قابل قبول و بیطرفانه میبود تا بتوان در اوایل سال آینده میلادی برجام را اجرا کرد. ادامه این پیشنویس سه صفحهای در مورد نقش آژانس در نظارت بر تعهدات ایران در برجام است و بیان میدارد که شورای حکام نظارت بر اجرای برجام را جایگزین فشار در مورد برنامه هستهای ایران خواهد کرد.
همزمان با گزارش آسوشیتدپرس، سید عباس عراقچی از «تفاهم خوب» میان ایران و 1+5 برای ارائه قطعنامه به شورای حکام و بستن پرونده PMD خبر داد و گفت با توجه به این تفاهم این هدف محقق خواهد شد. رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام شامگاه دوشنبه پس از سه ساعت و نیم جلسه کمیسیون مشترک ایران و 1+5 به خبرنگاران گفت: «جلسه خوبی داشتیم و در مجموع حدود سه ساعت درخصوص موضوعات مختلف گفتوگو کردیم که طبعا یکی از مهمترین آنها بحث PMD و بسته شدن آن در شورای حکام بود.» معاون حقوقی و بینالملل وزیر امور خارجه ابراز کرد: «کشورهای 1+5 متن پیشنویس قطعنامهای را آماده کردهاند که درخصوص ابعاد مختلف آن مشورتها و بحثهایی داشتیم. فکر میکنم تفاهم بسیار خوبی در این خصوص وجود دارد که قطعنامه باید منجر به بستهشدن PMD شود.»
او تاکید کرد: «طبعا کشورهای 1+5 این پیشنویس را به شورای حکام ارائه خواهند داد و روز 15 دسامبر شورای حکام تصمیمگیری خواهد کرد.» رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام گفت: «فکر میکنم با توجه به تفاهمی که به دست آمده و وجود دارد انشاءالله این کارمحقق خواهد شد.» عراقچی در پاسخ به سوالی درباره انتظار ایران در این زمینه گفت: «انتظار ما کاملا روشن است و قبلا هم گفته شده. پرونده موسوم به PMD یا همان ابعاد نظامی احتمالی با توجه به گزارشی که مدیرکل آژانس داده و در حقیقت وجود یک برنامه نظامی هستهای در ایران را رد کرده باید بسته شود.» معاون وزیر امور خارجه همچنین افزود: «شورای حکام باید پرونده را ببندد. راه در این مسیر کاملا هموار است. تفاهمی که بین ما و 1+5 وجود دارد بر همین اساس است و قطعنامهای هم که آماده شده با همین تفاهم آماده شده و انشاءالله منجر به بسته شدن خواهد شد.» دومین کمیسیون مشترک ایران و 1+5 روز دوشنبه در دو نوبت در وین و با حضور معاونان وزیران خارجه هفت کشور عصر دیروز دوشنبه به کار خود پایان داد. سیدعباس عراقچی، مجید تختروانچی، حمید بعیدینژاد و رضا نجفی در این جلسه حضور داشتند. این کمیسیون در دو نشست صبح و عصر پیشنویش قطعنامه پیشنهادی کشورهای 1+5 و نیز نحوه برچیدن تحریمها را بررسی کرد.
پایان ماموریت آژانس
از سوی دیگر، نماینده دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت براساس پیشنویس قطعنامه 1+5، فسخ دو قطعنامه شورای حکام درباره پیامدی که در آنها از مدیرکل خواسته بود در این مورد گزارش بدهد به این معنی است که مدیرکل دیگر در مورد PMD وظیفهای ندارد. رضا نجفی با اعلام این مطلب به «ایسنا» گفت: 1+5 براساس بند 14 برجام پیشنویس قطعنامهای را به هدف بستن موضوع PMD ارائه کردهاند. او کلیدیترین بندهای پیشنویس قطعنامه را بندهای 9، 11 و 13 اجرایی دانست و افزود: «طبق بند 9 شورای حکام «به این امر توجه میکند که تمام فعالیتها در نقشه راه برای حل مسائل باقیمانده گذشته و حال در مورد برنامه هستهای ایران (PMD) براساس زمانبندی توافق شده اجرا شدهاند و همینطور توجه میکند که این امر (یعنی اجرای فعالیتها) بررسی شورا از موضوع (مسائل باقیمانده گذشته و حال) را خاتمه میدهد.»
نماینده دائم ایران در آژانس گفت: «در تکمیل خاتمه دادن مسائل باقیمانده گذشته و حال یا همان PMD، شورا طبق بند 11، از روز اجرای برجام، تمامی 12 قطعنامه قبلی شورای حکام از جمله دو قطعنامه PMD یعنی نوامبر 2011 و سپتامبر 2012 را منقضی (فسخ terminate) میکند. فسخ قطعنامههای PMD شورای حکام که در آنها از مدیرکل خواسته بود در مورد PMD گزارش بدهد (بند 6 قطعنامه سپتامبر 2012) به این معنی است که مدیرکل دیگر در مورد P MD وظیفهای ندارد.» نجفی گفت: «در بند 13 نیز شورای حکام موضوع «اجرای پادمان و قطعنامههای (قبلی) شورای امنیت» را از روز اجرای برجام از دستورکار خارج و به جای آن اجرای برجام در پرتو قطعنامه 2231 را جایگزین میکند. از این به بعد طبق بند 4 قطعنامه مدیرکل تنها درخصوص اجرای برجام یا بروز مشکلی خاص در اجرای برجام گزارش خواهد داد.» او تاکید کرد که انتظار میرود که این پیشنویس سهشنبه آینده 24 آذر بدون تغییر تصویب شود.
متن کامل پیشنویس قطعنامه 1+5 درباره PMD
پیشنویش قطعنامه 1+5 درباره PMD شامل ۳ صفحه است که در نشست ۱۵ دسامبر(۲۴ آذر) شورای حکام درباره آن تصمیم گرفته خواهد شد. به گزارش مرکز دیپلماسی رسانهای وزارت خارجه ایران، کشورهای چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلیس و آمریکا پیشنویس قطعنامهای را با هدف ارزیابی نهایی از فعالیتهای گذشته و حال و موضوعات باقیمانده از برنامه هستهای ایران PMD را به شورای حکام آژانس ارائه کردند.
شورای حکام
الف) با یادآوری همه قطعنامهها و تصمیمهای مصوب شورای حکام در مورد برنامه هستهای ایران.
ب) همچنین با یادآوری تصمیمهای شورای حکام راجع به ارائه همکاریهای فنی به ایران.
ج) همچنین با یادآوری گزارشهای مدیرکل درخصوص این موضوع و مدنظر قرار دادن گزارشهای اخیر وی مندرج در GOV/2015/53, GOV/2015/54 و GOV/2015/68.
د) باتاکید بر ضرورت تبعیت کامل کلیه دولتهای عضو معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای از تکالیف خود و با یادآوری حق دولتهای عضو وفق مواد 1 و 2 معاهده برای توسعه تحقیقات، تولید و استفاده از انرژی هستهای برای مقاصد صلحآمیز بدون تبعیض وفق ماده 4 این معاهده.
ه) با تمجید از دبیرکل و دبیرخانه بهخاطر تلاشهای حرفهای و بیطرفانه جهت اجرای موافقتنامه پادمان در ایران و بهخاطر انجام فعالیتهای ضروری راستیآزمایی و نظارت مرتبط با هستهای طبق برنامه اقدام مشترک مورد توافق بین 1+5 و ایران در تاریخ 24 نوامبر 2013.
و) با استقبال از انعقاد برنامه جامع اقدام مشترک توسط 1+5 در تاریخ 14 ژوئیه 2015 که طبق قطعنامه شماره 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد مورخ 20 ژوئیه 2015 مورد تایید قرار گرفت و نیز «نقشه راه برای روشنگری درخصوص موضوعات باقیمانده گذشته و حال راجعبه برنامه هستهای ایران» که در تاریخ 14 ژوئیه 2015 بین ایران و آژانس توافق شد و در سند شماره GOV/INF/2015/2014 درج شده است.
ز) با راهنمایی گرفتن ازجمله، از تاکید شورای امنیت سازمان ملل متحد در قطعنامه 2231 (2015) مبنی بر اینکه «انعقاد برجام نشانگر یک تغییر اساسی در رسیدگی به این موضوع است».
ح) با استقبال از اینکه همه مشارکتکنندگان در برجام گامهایی برای ایفای تعهدات خود وفق برجام برداشتهاند.
ط) با وقوف به ماهیت درازمدت مفاد برجام و آثار آن برای آژانس.
ی) با آگاهی از پیوست شماره 3 برجام که در آن مولفههای همکاری هستهای با ایران در چارچوب برجام از جمله از طریق همکاری فنی با آژانس، به نحو مقتضی، مشخص شده است.
ک) با یادآوری تصمیم مورخ 25 اوت 2015 برای ارائه مجوز به مدیرکل جهت اجرای راستیآزمایی و نظارت موردنیاز در مورد تعهدات مرتبط هستهای ایران طبق برجام و ارائه گزارش برای کل دوره آن تعهدات مشروط بر وجود منابع موردنیاز و منطبق با رویههای پادمانی استاندارد آژانس و تصمیم مربوط به ارائه مجوز به آژانس برای مشورت و تبادل اطلاعات با کمیسیون مشترک به نحو پیشبینی شده در گزارش مدیرکل در سند GOV/2015/53.
ل) با تاکید بر نقش مستقل و ضروری آژانس در راستیآزمایی تبعیت ایران از تکالیف خود طبق موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی، شامل دورهای که بهصورت موقت اجرا خواهد شد و در این قالب از حیث ارائه اطمینان معتبر مبنی بر ماهیت منحصرا صلحآمیز برنامه هستهای ایران و با تاکید بر نقش مهم آژانس در راستیآزمایی اجرای کامل تعهدات مرتبط هستهای ایران وفق برجام.
م) با استقبال از تاکید مجدد ایران در برجام مبنی بر اینکه ایران تحت هیچ شرایطی، هیچگاه به دنبال توسعه یا تحصیل سلاحهای هستهای نخواهد رفت و موافقت ایران برای خودداری از فعالیتهایی که میتواند منجر به توسعه یک وسیله انفجاری هستهای شود.
1- از تعهدات پذیرفته شده توسط ایران طبق برجام برای اجرای موقت پروتکل الحاقی به موافقتنامه جامع پادمان طبق ماده 17 (ب) پروتکل الحاقی، تلاش برای تصویب آن طبق بازه زمانی پیشبینی شده در پیوست شماره 5 برجام و اجرای کامل کد اصلاحی 1/3 ترتیبات فرعی موافقتنامه پادمان که در تاریخ 18 اکتبر 2005 توسط ایران به مدیرکل آژانس اعلام شد، استقبال میکند.
2- یادآوری میکند طبق قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت سازمان ملل متحد همه مفاد برجام تنها برای اجرای آن بین 1+5 و ایران است و نباید از آنها تلقی ایجاد سابقه برای هر دولت دیگر یا برای اصول حقوق بینالملل و حقوق و تکالیف وفق معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای و سایر اسناد مرتبط و نیز برای اصول و رویههای شناخته شده بینالمللی شود.
3- در این رابطه تاکید میشود که راستیآزمایی و نظارت آژانس بر تعهدات مرتبط هستهای ایران که در برجام پیشبینی شده است، نباید بهعنوان ایجاد سابقهای برای رویههای استاندارد راستیآزمایی آژانس تلقی شود و همچنین تاکید میشود که این امر نباید به نحوی تفسیر شود که به هر نحوی با حقوق و تکالیف آژانس برای راستیآزمایی تبعیت دولتها از موافقتنامههای پادمانی آنها و در موارد مرتبط با پروتکلهای الحاقی و گزارش آنها به شورای حکام تعارض پیدا کند یا آنها را تغییر دهد.
4- از دبیرکل درخواست میکند تا:
یک) قبل از هر جلسه فصلی عادی شورای حکام و تا زمانی که شورای حکام رسیدگی به موضوع ایران را خاتمه نداده است، گزارش مکتوبی در مورد اجرای تعهدات برجامی ایران و موضوعاتی که مرتبط با راستیآزمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت سازمان ملل متحد میشود راارائه کند و بعد از آن نیز قبل از هر جلسه فصلی عادی شورای حکام، گزارشهای مکتوب بهروزرسانی راجعبه اجرای تعهدات مربوطه ایران وفق برجام برای کل دوره آن تعهدات ارائه کند، مگر اینکه شورا به گونه دیگری تصمیم بگیرد.
دو) در این رابطه، در هر زمان که مدیر کل دلایل منطقی مبنی بر وجود موضوع مورد نگرانی داشته باشد، طبق قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت سازمان ملل متحد یا اساسنامه آژانس، به شورای حکام برای اقدام مقتضی و همزمان به شورای امنیت سازمان ملل متحد گزارش بدهد.
5- از دبیرخانه آژانس در انجام فعالیتهایی که طبق قطعنامه شماره 2231 (2015) و برجام بر عهده آن گذاشته شده است، حمایت میکند؛
6- همچنین از مشورت و تبادل اطلاعات آژانس با کمیسیون مشترک حمایت میکند.
7- از همه دولتهای عضو میخواهد با آژانس برای انجام وظایفی که به این قطعنامه مرتبط است همکاری کنند.
8- گزارش مدیرکل به شورای حکام مندرج در GOV/2015/68، که در راستای نقشه راه روشنگری در مورد موضوعات باقیمانده گذشته و حال مرتبط با برنامه هستهای ایران، شامل ارزیابی نهایی از کلیه موضوعات باقیمانده گذشته و حال مندرج در گزارش مدیرکل به تاریخ نوامبر 2011 در سند GOV/2011/65 است را مورد لحاظ قرار میدهد.
9- همچنین ملحوظ میدارد که همه فعالیتها در نقشه راه برای روشن ساختن موضوعات باقیمانده گذشته و حال مرتبط با برنامه هستهای ایران طبق برنامه زمانی توافق شده انجام شده و علاوه بر این ملحوظ میدارد که این امر رسیدگی به این دستور کار توسط شورای حکام را خاتمه میدهد.
10- مجددا تاکید میکند که ایران باید بهطور کامل و به موقع با آژانس همکاری کند از جمله از طریق اجرای موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی، شامل ارائه دسترسی، [و] تاکید مینماید که این همکاری و اجرا [ی] موافقتنامه و پروتکل] برای حصول نتیجهگیری گستردهتر توسط آژانس مبنی بر اینکه کلیه مواد هستهای در ایران در فعالیتهای صلحآمیز قرار دارند ضروری است و همچنین مجددا تاکید میکند که ایران باید بهطور کامل و به موقع از طریق اجرای تعهدات مرتبط هستهای خود وفق برجام، از جمله به شرح مندرج در بخش Qپیوست شماره یک برجام و بند 7.6 پیوست شماره 4 برجام با آژانس همکاری کند.
11- تصمیم میگیرد که بلافاصله پس از وصول گزارش مدیرکل به شورای حکام مبنی بر اینکه آژانس تایید کرده است که ایران اقدامات مشخص شده در بندهای1.15 تا 11.15 1 پیوست شماره 5 برجام را انجام داده است، مفاد قطعنامههای GOV/2003/69 (12 سپتامبر 2003)، GOV/2003/81 (26 نوامبر 2003)، GOV/2004/21 (13 مارس 2004)، GOV/2004/49 (18 ژوئن 2004)، GOV/2004/79 (18 سپتامبر 2004)، GOV/2004/90 (29 نوامبر 2004)، GOV/2005/64 (11 اوت 2005)، GOV/2005/77 (24 سپتامبر 2005)، GOV/2006/14 (4 فوریه 2006)، GOV/2009/82 (27 نوامبر 2009)، GOV/2011/69 (18 نوامبر 2011) و GOV/2012/50 (13 سپتامبر 2012)، لغو خواهد شد و همچنین تصمیم میگیرد که تصمیم شماره GOV/2007/7 و تصمیمهای بعدی راجع به ارائه مساعدتهای فنی به ایران که از طریق کمیته همکاریهای فنی آژانس (TACC) بر مبنای اسناد GOV/2008/47/Add.3، GOV/2009/65، GOV/2011/58/Add.3، GOV/2013/49/Add.3 و GOV/2015/60/Add.3اتخاذ شده بود، لغو خواهد شد.
12- اهمیت احترام کلیه مشارکتکنندگان ذیربط برجام به تعهدات مربوط به خود و تکالیف مربوطه را ملحوظ میدارد.
13- تصمیم میگیرد بلافاصله پس از وصول گزارش مدیرکل آژانس مبنی بر اینکه آژانس تایید کرده است که ایران اقدامات مشخص شده در بندهای 1.15 تا 11.15 پیوست شماره 5 را انجام داده است، دیگر به موضوع «اجرای موافقتنامه پادمان انپیتی و مفاد ذیربط اجرای قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران» نخواهد پرداخت و من بعد به یک دستور کار مستقل راجع به اجرای برجام و راستیآزمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه شماره 2231 (2015) شورای امنیت سازمان ملل متحد خواهد پرداخت.
14- تصمیم میگیرد تا 10 سال بعد از روز قبول برجام، یا تا تاریخی که مدیر کل گزارش بدهد که آژانس به نتیجهگیری گستردهتر برای ایران رسیده است، هرکدام زودتر اتفاق بیفتد، این موضوع را در دستور کار داشته باشد.