تخمین مدت زمان مطالعه‌ی مطلب: 14 دقيقه
🔶ماجرای محدودیت جدید اپل برای اپلیکیشن‌های ایرانی چیست؟ حل مشکل پیغام "Unable to Verify App" از گوشیهای اپل با راهکار یک دلاری "سیب‌اپ"
>>چگونه "سیب‌اپ"با یک دلار تحریمهای اپل را دور می زند؟ اپلیکیشن‌های ایرانی آیفون توسط "اپل" مسدود شدند راهکار جدید "سیب‌اپ" برای حل مشکل کاربران ایرانی؛//11اسفند97
وب سایت بورس نگار - اَپ‌های استارت‌آپ‌ها و بانک‌های ایرانی از دسترس کاربران آیفون خارج شد. پیغام "Unable to Verify App" پیغامی آشنا برای کاربران گوشی های آیفون در روزهای اخیر بوده که حالا حتی در قالب اکانت (اینترپرایز) نیز نمی توانند کار کنند اما شرکت "سیب‌اپ" راهکار جدیدی برای حل این مشکل ارائه کرده که می تواند گلافگی کاربران را مرتفع نماید ...
اپلیکیشن‌های ایرانی آیفون توسط "اپل" مسدود شدند
درخصوص این چالش که دو سال است برای کاربران آیفون در ایران وجود دارد، دو نگاه وجود دارد. برخی اقدامات محدودکننده اپل را به دلیل محافظت از اطلاعات کاربران عنوان می‌کنند. از این نگاه جایگاه متفاوت پلتفرم امنیتی اپل مانع از فعالیت اپ‌ها در قالب اکانت (اینترپرایز) است. این گروه محدودیت‌ها را شامل ایران نمی‌داند اما گروه دومی هست که اعتقاد دارند چون اپل به واسطه تحریم‌ها به ایرانیان خدمات نمی‌دهد، شرکت‌های ایرانی ناچار به دور زدن آن هستند. بنابراین عامل چنین محدودیت‌هایی تحریم‌ها هستند.
اَپ‌های ایرانی در سیبل اپل
تحریم کاربران ایرانی همچنان ادامه دارد. کاربران آیفون از دو روز گذشته نمی‌توانند از اپلیکیشن‌های ایرانی گوشیهای خود استفاده کنند. طوری که با مراجعه کاربران به این اپلیکیشن‌ها با این پیام مواجه میشوند: که اپل این اپلیکیشن را تایید نمی‌کند . به عبارت دیگر، کاربران آیفون در دو روز گذشته نتوانستند از طریق اپلیکیشن‌های موبایلشان، خدمات الکترونیکی اعم از درخواست تاکسی، سفارش غذا، پرداخت آنلاین و حتی امور بانکی انجام دهند. چراکه تقریبا اغلب اپلیکیشن‌های ایرانی از کار افتاده‌اند. از اپلیکیشن‌های خدماتی مانند اسنپ، اسنپ مارکت، اسنپ فود ، دیجی‌کالا ، فیدیبو، تپسی، آپ و .. گرفته تا اپلیکیش بانک‌هایی چون ملت و ... تقریبا ناگهان کاربران ایرانی آی او اس متوجه شدند هیچ کدام از این اپلیکیشن‌ها کار نمی‌کند. سایت سیب اپ که بعد از موج اول تحریم اپلیکیشن‌های ایرانی توانسته بود با ایجاد مجوزهای جدید مسیر جدیدی برای کار اپلیکیشن‌ها روی دستگاه های آی او اس کاربران ایجادکند هم خودش از کار افتاد و هم با از کار افتادن مجوزهایش بقیه شرکت‌هایی که از مجوزهای آن استفاده می‌کردند هم عملا بی استفاده شدند.
در این میان، برخی از استارت‌آپ‌ها مانند اسنپ به دنبال مسدود شدن اپلیکیشن‌های آی او اس خود از کاربران خواسته‌اند از نسخه وب اپلیکیشن استفاده کنند. تپسی از کاربران خواسته با حذف از نسخه موجود در سایت برای نصب اپلیکیشن آی او اس استفاده کنند. برخی دیگر فعلا راه حلی برای جایگزین کردن اپلیکیشن مسدودشده ارائه نکرده‌اند. از جمله اپلیکیشن شرکت آسان پرداخت (آپ) در توییتی نوشته است که مشغول بررسی این موضوع است. همچنین بانک ملت نیز با ارسال پیامکی به مشتریانش از آنها خواسته با حذف اپلیکیشن آی او اس آن را دوباره از روی سایت این شرکت نصب کنند. مدیرعامل گپ نیز با انتشار توییتی از مسدود شدن اپلیکیشن آی او اس گپ خبر داد. وی با انتشار متن مجوز اداره خزانه‌داری آمریکا نوشت: ما مجوز اداره خزانه‌داری آمریکا را داشتیم اما اپل ما را بست، در حال بررسی راه‌های دیگری هستیم.
ادامه خط تحریم تکنولوژی
البته این نخستین بار نیست که شرکت اپل تصمیم گرفته دسترسی ایرانیان را به اپلیکیشن‌های ایرانی محدود کند به طوری که در چند سال گذشته این شرکت به دلیل موضوع تحریم، دسترسی توسعه‌دهندگان اپلیکیشن را به اپ استور مسدود کرده. این روند با حذف اپلیکیشن‌های پرکاربر ایرانی مانند اسنپ، دیجی کالا و ... در سال گذشته در رسانه‌های خارجی نیز بازتاب داشت و با راهاندازی کمپین‌های اعتراضی در فضای مجازی با هشتگ StopRemovingIranianApps# به معنی «به حذف اپلیکیشن‌های ایرانی خاتمه دهید» همراه بود. در این میان نیز برخی فعالان حوزه فضای مجازی و توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های ایرانی با ارسال نامه‌ای رسمی از تیم کوک، مدیرعامل اپل، درخواست کردند که این اقدام را متوقف کند.
در همان زمان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز به موضوع حذف اپلیکیشن‌های ایرانی واکنش نشان داده و وعده داد این موضوع را پیگیری حقوقی کند و از طرف دیگر از طرف وزارت امور خارجه نیز اعلام شد که موضوع در حال پیگیری است با این حال، اپل همچنان از موضع خود برای تشدید دسترسی کاربران ایرانی به این اپلیکشین‌ها و حذف آنها از اپ‌استور کوتاه نیامد تا اینکه در اقدام جدید مجددا نسخه «آی و اس» این اپلیکیشن‌ها را از کار انداخت. سختگیریها و محدودیتهای اپل برای کابران ایرانی در حالی است که بیش از ۱۱ درصد از گوشیهای هوشمند مورد استفاده در ایران آیفون هست و این موضوع ایران را به یکی از بزرگ‌ترین بازارهای اپل در منطقه خاورمیانه تبدیل کرده است.
ماجرای محدودیت جدید اپل
بالغ بر دو سال است که کاربران آیفون ایرانی برای دسترسی به برنامه موبایلی چالش دارند. با این حال، کاربران ایرانی از راهکارهایی برای دور زدن این تحریم‌ها استفاده می‌کردند. یکی از راهکارها استفاده از مجوزهای اکانت (اینترپرایز) است. اپل در اصل این روش را برای سازمان‌ها و شرکت‌ها ارائه می‌دهد تا بتوانند اپلیکیشن‌های خود را با کارمندانشان به اشتراک بگذارند، بدون اینکه نیاز باشد تا آن را در اپ‌استور و به شکل عمومی منتشر کنند. این روش، یک روند خصوصی انتشار اپلیکیشن است تا یک شرکت، نرم‌افزار خود را در اختیار کارمندانش قرار دهد. اما نکته اینجا است که کسب‌وکارهای ایرانی در شهریور سال ۹۶ و پس از آنکه اپل همه اپلیکیشن‌های ایرانی را از اپ‌استور حذف کرد، سراغ همین روش آمدند. در واقع، با اکانت اینترپرایز، امکان نصب اپلیکیشن را روی گوشی های آیفون از طریق مراجعه به سایت و تایید نهایی مشترک روی گوشی، فراهم می‌شود.
در این روش که نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورها نیز مرسوم بوده، به توسعه‌دهندگان اپلیکیشن (طراحان اپلیکیشن) این اجازه را می دهد که اپلیکیشن مورد نظر را روی سایت قرار داده تا کاربران آیفون با مراجعه به لینک دسترسی در سایت، نرم‌افزار مورد نظر را روی گوشی خود نصب کنند. اپل در چند هفته اخیر اقدام به بستن این اکانت‌های اینترپرایز کرده چرا که به گفته امیر ناظمی، رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، این موضوع تنها مختص به ایران نبوده و تغییر رویه جدید شرکت اپل برای حفظ امنیت اطلاعات و رعایت حقوق مالکیت معنوی است. اپل به دلیل افزایش نرم‌افزارهای کرک شده (قفل شکسته) و کپی برداری شده و نیز عدم رعایت قانون کپی رایت که به ضرر کاربران و توسعه‌دهندگان بوده، این تغییر رویه را در پیش گرفته است. در واقع، اپل خواسته با مسدود کردن این اکانت‌ها، کاربران را مجبور کند از روش قانونی اپلیکیشن‌ها را تهیه کنند، اما این در حالی است که کاربران ایرانی به دلیل تحریمهای تکنولوژی قادر به نصب برنامه‌ها از اپ استور (فروشگاه اپلیکیشن‌های اپل) نیستند و به ناچار این روش را انتخاب کردند.
محدودیت‌ها به تحریم‌ها ارتباط دارد
با این حال حذف این مجوزها در واقع تنها روزنه دور زدن تحریم توسط کسب وکارهای ایرانی را بسته است. اگر در سایر نقاط جهان کسب و کارها به هر حال قادر به استفاده از مجوز رسمی خود اپل باشند در ایران به دلیل تحریم اپل حاضر به ارائه خدمات به ایرانیان نیست. در این راستا، پویا خوشبخت، مدیر فنی شرکت سیب‌اپ به «دنیای‌اقتصاد» گفت: اپل یکی از شرکت‌های بزرگ جهان بوده و از لحاظ اقتصادی، درآمد یا سرمایه آن همر‌ده با شانزدهمین شرکت پولدار دنیا است. این مدل شرکت‌ها معمولا درباره فعالیتهای خود پاسخگو نیستند، به‌ویژه به کاربران نهایی، مگر آنکه مورد خاصی پیش آید و بخواهد بیانیه‌ای منتشر کند. درخصوص بسته شدن این پروفایل یا اکانت‌ها، چند وقت پیش خبری منتشر شد که سخنگوی اپل اعلام کرده بود یک‌سری اپ‌های مشکل‌دار و شرط‌بندی، از این اکانت‌های اینترپرایز استفاده می‌کنند و اقدام سریع انجام دادند که این مشکلات برطرف شود. این اتفاق ادامه پیدا کرده و دامن‌گیر اپلیکیشن‌های ایرانی نیز شده است. به‌خاطر آن پروفایل چند بانک و استارت‌آپ‌های پرکاربر ایرانی نیز بسته شد. به گفته وی، استارت‌آپ و بانک‌های ایرانی پروفایل خاص خودشان را داشتند و در این‌خصوص استدلال اپل برای حفظ کپی‌رایت منطقی به‌نظر نمیرسد. اپل پیش از این با استدلال تحریم‌ها، اپلیکیشن‌های ایرانی را از اپ‌استور حذف کرد.
در محدودیتهای جدید، هر چند اپل به تحریم‌ها اشاره نکرده ولی با توجه به حذف انبوه اپلیکیشن‌های ایرانی به‌ویژه برنامه‌های بانک‌ها در عرض یک روز، می‌توان حدس زد که به تحریم‌ها ارتباط دارد. ظاهرا اپل متوجه معذوریت ایرانی‌ها برای استفاده از این اکانت‌ها شده و آنها را مسدود کرده است. در حال‌حاضر گوگل از چنین سیستمی برای اپلیکیشن‌های بدافزاری استفاده می‌کند و انتظار می‌رود در آینده از آنها برای نسخه اندرویدی اپلیکیشن‌های ایرانی استفاده کند. خوشبخت با اشاره به راهکار جدید شرکت سیب‌اپ برای حل این مشکل اظهار کرد: شرکت سیب‌اپ برای مقابله با این مشکل، روش جدیدی را توسعه داده که به‌زودی منتشر می‌کند، کاربران دیگر با این مشکل بسته‌شدن اکانت‌های اینترپرایز مواجه نخواهند شد و به‌راحتی میتوانند اپلیکیشن‌ها را دانلود کنند.
در راهکار جدید، هر ۱۰۰ کاربر آیفون در یک اکانت خواهند بود. در حال‌حاضر هر کاربر برای دانلود اپلیکیشن، باید وارد یک اکانت توسعه‌دهنده اپلیکیشنی شود، اما در راهکار جدید با توجه به قرار گرفتن ۱۰۰ کاربر در یک اکانت پیگیری و ردیابی آنها از سوی اپل زمانبر است. این امکان با آپدیت اپلیکیشن‌ها از بین نمی‌رود و از طرفی مشکلات اکانت‌های اینترپرایز را ندارد و تنها کاربر برای استفاده آن باید سالانه یک دلار هزینه بدهد. در واقع، هزینه سالیانه این اکانت‌ها ۱۰۰ دلار است که بین ۱۰۰ کاربر تقسیم می‌شود.//دنیای‌اقتصاد
+
مسدودشدن اپ‌های ایرانی و توسعه!
مسدودسازی اپلیکیشن‌های ایرانی در محصولات اپل تبدیل به سرفصل خبری ایرانیان شده است. این مسدودسازی از سه گام تشکیل شده:
۱. تحریم‌ها: شرکت اپل همزمان با تحریمهای آمریکا تحریم‌هایی را علیه شرکت‌های ایرانی آغاز کرد. تحریم‌هایی که در عمل اپلیکیشن‌های ایرانی را هدف قرار داد. به زبان ساده یک کاربر برای نصب اپ‌ها روی گوشی هوشمند اپل خود سه روش عملی دارد: اول آنکه به بازار بزرگ برای خرید اپ‌ها مراجعه کند؛ نام این بازار App Store است. اما عرضه اپلیکیشن در این بازار برای ایرانیان مسدود شد. راه دوم آن است که اپ در یک سایت عرضه شود (مانند اپ بانک‌ها در سایتشان). در این روش عرضه‌کننده اپ از یک امکان شرکت اپل که برای کدنویسان ایجاد شده است، استفاده می‌کند. راه سوم نیز تشکیل یک بازارچه محلی است. مثلا سیب‌اپ یا سیبچه نمونه‌هایی از این بازارچه‌های محلی بودند که ایرانیان برای خود تشکیل داده بودند. به این ترتیب تحریم‌ها امکان عرضه در بازار بزرگ را از ایرانیان گرفته بود و آنان در عمل مجبور به انتخاب روش دوم یا سوم شده بودند.
۲. تغییر سیاست اپل: واقعیت آن بود که در زمان عرضه اپ در بازار اپ‌استور این بازار بررسی‌هایی روی اپ‌ها انجام می‌داد، مثلا از لحاظ حریم خصوصی ارزیابی می‌شد؛ اما اپ‌های عرضه‌شده در سایت‌ها یا بازارچه‌ها می‌توانست حریم شخصی یا حقوق مالکیت فکری را نقض کند. به همین دلیل چند ماه پیش شرکت اپل تصمیم گرفت عرضه‌های خارج از اپ‌استور را با محدودیت‌هایی روبه‌رو سازد. نتیجه این سیاست‌ها که البته جهانی بود، می‌توانست منجر به آن شود که اپ‌های ایرانی که به دلیل تحریم از ورود به اپ‌استور منع شده بودند، عرضه‌شان حتی در سایت‌ها و بازارچه‌های محلی نیز با مشکل روبه‌رو شود.
۳. گرا دادن: با آنکه شرکت اپل تغییر سیاست خود را اعلام و اعمال کرده بود، همچنان اپ‌های ایرانی مشغول کار بودند. یک خبرنگار متعلق به شبکه‌ای ماهواره‌ای که طرفدار تحریم علیه ایران است، یادداشتی خطاب به شرکت اپل تهیه می‌کند و در آن فهرستی از اپ‌های ایرانی را که با وجود سیاست اپل مشغول فعالیت هستند معرفی می‌کند و این پرسش را طرح می‌کند که چرا اپل آنها را مسدود نکرده است! چند روز بعد، شرکت اپل اقدام به مسدودسازی اپ‌های آن فهرست می‌کند و اپ‌های خارج از فهرست همچنان به فعالیت ادامه می‌دهند! حالا تحریم‌ها زندگی ایرانیان را هدف قرار می‌دهند و من هنوز در این فکرم که چگونه یک ایرانی می‌تواند بخشی از پازل تحریم علیه هموطنانش باشد؟!
حقیقت قربانی‌شده
نتیجه سه رویداد بالا آن شد که اپ‌های ایرانی پنج‌شنبه از دسترس کاربران خارج شوند. اما چند نکته قابل توجه:
۱. پیچیدگی: واقعیت آن است که مسائل دنیای امروز پیچیده هستند. پیچیدگی از آنجا ناشی می‌شود که نه می‌توان برای مسدودسازی یک دلیل ساده معرفی کرد و نه راه‌حلی ساده.
۲. پاسخ‌های متفاوت: نخستین خبرنگار ظهر پنج‌شنبه با من تماس گرفت: «چرا اپلیکیشن‌ها مسدود شده‌اند؟» و پاسخ من توضیح بخش دوم از داستان بالا، یعنی تغییر سیاست اپل بود. اما اگر پرسش این‌گونه تغییر یابد که «چرا این اپلیکیشن‌ها حذف شده‌اند و بقیه نه؟» پاسخ بخش سوم از داستان است و اینکه اینچنین یک ایرانی زندگی هموطنان خود را تحت فشار قرار می‌دهد(که توییت زدم). اگر پرسش آن باشد که «آیا تحریم‌ها موثر بوده است؟» نه مستقیم؛ اما اگر تحریم هم نبود ایرانیان با عرضه اپ‌های خود در اپ‌استور با چنین مشکلی روبه‌رو نمی‌شدند! چگونه تغییر پرسش می‌تواند بخشی از داستان مسدودسازی را پررنگ‌تر کند و بازیگران مختلف سیاسی روایت‌های مختلفی از آن را بیشتر ترجیح می‌دهند.
۳. مقصریابی: در این میانه بیش از هر چیز عادت ناسزا و مقصریابی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های ایرانی پررنگ است. هر گروهی با توجه به علایق سیاسی‌اش دوست داشت انگشت خود را بر بخشی از داستان بگذارد و ناسزاها را به سمتی سوق دهد.
۴. روایت عجیب: اما در این میان صداوسیما شاید غیرملی‌ترین روایت را داشت: تاکید بر ناکارآمدی دولت! صداوسیمایی که شاید انتظار می‌رود داستان را روایت کند، بر خلاف انتظار بر هیچ‌کدام از سه بخش داستان تاکید نکرد! صداوسیما یک روایت داشت: دولت ناکارآمد است!
قربانی‌گاه حقیقت
مسائل پیچیده بهترین قربانی‌کنندگان حقیقت هستند. پیچیدگی این فرصت را به بازیگران می‌دهد تا تنها بر بخشی از حقیقت تمرکز یابند و مطلوب‌های خود را در قالب روایتی دلخواه به دیگران بفروشند. «توییتری شدن» حقیقت آن است که بخواهیم یک پدیده پیچیده را در تعداد کلمات اندکی بیان کنیم؛ اما حقیقت فراتر از آن است که بشود چنین خلاصه‌اش کرد! توسعه اما نیازمند درک پیچیدگی و اقدامات پیچیده است؛ به همین دلیل شاید ضرورت دارد تا توسعه ادراک عمومی به‌عنوان یک مسوولیت اجتماعی برای تمامی ایرانیانی که دغدغه توسعه دارند، پررنگ‌تر شود.// امیر ناظمی/معاون وزیر ارتباطات
