اپیدمی زیان در صنایع بورسی ... / 20 خرداد 1394

سود 13 درصدی بورس تهران که با ایجاد خوش‌بینی‌های ناشی از قرائت تفاهم‌نامه هسته‌ای لوزان در فروردین ماه حاصل شده بود روز گذشته به طور کامل تخلیه شد و به این ترتیب بازار سهام وارد دامنه زیان شد. روز گذشته با افت 634 واحدی شاخص کل بورس تهران، دماسنج بازار به رقم 62 هزار و 318 واحد رسید و زیان بازار از ابتدای سال 3/ 0 درصد شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در عین حال دیروز از 36 صنعت بورسی تنها 2 صنعت با سود مواجه شدند و 34 صنعت دیگر همگام با شاخص روند نزولی را تجربه کردند.

روز گذشته دربورس حجم معاملات به 312 میلیون و 747 هزار سهم كاهش یافت تا براین اساس ارزش معاملات بورس تهران در نوزدهم خردادماه امسال را با رقم 771 میلیارد و 835 میلیون ریالی مواجه سازد. كاهش غیر‌منتظره 634 واحدی شاخص بورس تهران در جریان معاملات روز گذشته، سبب شد تا شاخص این بازار به كانالی وارد شود كه در آخرین روز كاری 93 ثبت كرده بود (رقم 62 هزار و 318 واحد). مواجهه بازار سرمایه طی هفته‌های گذشته با كاهش حجم و ارزش معاملات،‌ كارشناسان و تحلیلگران را به این باور رسانده كه شکل نگرفتن انتظارات مثبت و سودآور در بازار به همراه ترجیح به حفظ نقدینگی موجب شده فروشندگان بر خریداران پیشی گیرند. اما تغییر وضعیت بازار طی روزهای گذشته فعالان موثر بازار را غافلگیر كرده است؛ به گونه‌ای كه این مساله سبب شد تا شرایط منفی روز گذشته عمیق تر شود. با این حال فعالان این بازار همچنان در انتظار به پایان رسیدن این دوره منفی برای آغاز مجدد فعالیت‌های سرمایه‌گذاری خود هستند. اما به نظر می‌رسد برخی از نگرانی‌ها در مورد موضوعات هسته‌ای و توافق نهایی تا زمان تعیین شده همچنان تا تیرماه ادامه داشته باشد به‌گونه‌ای كه این مساله در روز گذشته منجر به ریزش بازار شد تا در نهایت زیان بازار سرمایه را از ابتدای سال جاری به 3/ 0درصد برساند.

در این میان در حالی آمریکا و قدرت‌های جهانی در حال مذاکره با ایران برای دستیابی به توافق جامع هسته‌ای تا پایان ژوئن یعنی 9 تیرماه هستند كه اتحادیه اروپا برای توافق هسته‌ای شرط انجام تحقیقات از سوی سازمان ملل درخصوص بازدید از مراکز نظامی را در نظر گرفته است. آمانو، مدیر‌کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در جدیدترین اظهارات خود مساله صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای را با قطعیت کامل تایید نکرده است. در این بین ۵۹۶ مسوول کانون بسیج اساتید دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی کشور نگران از مسائل مطرح شده، در نامه‌ای به رئیس‌جمهوری، توجه به چند مساله را مورد تاكید قرار داده‌اند. در یكی از بندهای این نامه،‌ این اساتید با اشاره به تجربه بازرسی‌های تحمیلی بر عراق از سوی آمریكا، از مطرح کردن گزینه نظامی در مذاكرات هسته‌ای به‌عنوان فشاری از سوی آمریكا به دولت به منظور تحصیل یک پیروزی یاد كر‌ده‌اند. امضا‌كنندگان این نامه با طرح این پرسش كه چرا این همه امتیازات به دشمن داده شده، خاطر‌نشان کرده اند: همان‌طور که دولت تدبیر و امید بارها اعلام کرده هدف از مذاکرات تاکید بر پیگیری حقوق و عزت و عظمت ملت ایران است و به هیچ عنوان اجازه نخواهد داد خطوط قرمز تعیین شده از سوی مقام معظم رهبری در مذاکرات هسته‌ای و قرارداد احتمالی پیش رو خدشه پذیرد که در غیر این صورت چنین قراردادی از سوی نظام مقتدر جمهوری اسلامی فاقد اعتبار خواهد بود.

بر این اساس در حالی بازار سرمایه متاثر از این اخبار همچنان روند نزولی خود را طی می‌كند كه به نظر می‌رسد نهاد ناظر بر بورس بدون توجه به كمبود نقدینگی بازار، صدور مجوزهای افزایش سرمایه را به‌عنوان یك استراتژی در دستور كار برنامه‌های خود قرار داده است؛ مساله‌ای كه سبب خواهد شد تا مزیت تامین مالی از طریق بازار سرمایه را به یك هزینه برای شركت‌های بورسی و سهامداران آنها مبدل سازد.

مدیر نظارت بر شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران در گفت‌وگو با «دنياي اقتصاد»، به مقايسه ميزان افزايش سرمايه‌هاي صورت گرفته در بازار سرمايه در فصل بهار نسبت به مدت مشابه در سال گذشته پرداخت و اظهار کرد: بر اساس گزارش منتشر شده توسط رئیس اداره نظارت بر اوراق بهادار سرمایه‌­ای، کل افزایش سرمایه ثبت شده در دو ماهه اول سال جاری در بورس و فرابورس چیزی حدود 1600 میلیارد تومان است که مربوط به 13 شرکت بورسی و فرابورسی است. در حالی‌که مجموع افزایش سرمایه 8 شرکت بورسی 750 میلیارد تومان است. بخش قابل ملاحظه افزایش سرمایه شرکت‌های بورسی و فرابورسی در دو ماه اول سال از محل آورده نقدی سهامداران و مطالبات حال شده است.

روح‌الله حسيني‌مقدم ادامه داد: از سوي ديگر در سال 1393 مجموعا 175 شرکت بورسی و فرابورسی بیش از 27 هزار میلیارد تومان افزایش سرمایه داشته‌اند که از این میزان حدود 68 درصد از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده و حدود 10 درصد از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها بوده است. همچنین در سال 1393 مجوز انتشار 11 اوراق بدهی صادر شد که ارزش آن 2500 میلیارد تومان بوده است که شامل 4 مورد اوراق مشارکت، 6 مورد اوراق اجاره و یک مورد هم اوراق مرابحه بوده است.

وي آخرين سرمايه ثبت شده مجموع شرکت‌هاي پذيرفته ­شده در بورس اوراق بهادار تهران در پايان سال 93 را نزدیک به 887 هزار ميليارد ريال ذكر كرد كه نسبت به ابتداي سال 93 از رشد 22 درصدي برخوردار بوده است.

اين مقام مسوول در شركت بورس تهران با بيان اينكه طی سال 93، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس برابر با 203 هزار و 23 میلیارد ریال افزایش سرمایه داشته­‌اند، ادامه داد:‌ براساس مجوزهای صادره، 62 درصد افزایش سرمایه‌­ها از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی، 26 درصد از محل سود انباشته و اندوخته­‌ها و 12 درصد از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی­‌ها تامین شده‌اند.

اطلاعات مربوط به مجوزهای صادره طی 12 ماهه سال 93 به شرح جدول بالا است.

وي در برابر اين سوال كه با توجه به پايين بودن حجم و ارزش معاملات در سال جاري، آيا اعمال افزايش در سرمايه شركت هاي بورسي منجر به كاهش بيشتر قيمت سهام شركت‌ها و حجم و ارزش معاملات نمي‌شود، گفت: آيا بهتر نيست كه در اين برهه از زمان ميزان مجوزهاي صادره به شركت هاي بورسي براي افزايش سرمايه كاهش يابد تا به اين واسطه قيمت سهام شركت‌ها از كاهش برخوردار نشوند؟ گفت:‌ انتخاب زمان انجام افزایش سرمایه توسط شرکت‌ها تابع عوامل مختلفی است که شامل طرح و توسعه، هزینه تامین مالی، شرایط بازار، بوروکراسی و تشریفات افزایش سرمایه و... می‌شود. همچنان که ملاحظه می‌شود شرایط بازار سهام در افزایش سرمایه از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به‌ویژه زمانی که قیمت سهام شرکت افزایش قابل ملاحظه‌ای دارد و سهامداران عمده تصمیم داشته باشند با صرف سهام افزایش سرمایه دهند.

حسيني مقدم ادامه داد:‌ از طرفی در افزایش سرمایه از محل آورده نقدی هم این موضوع اهمیت دارد؛ زیرا حق‌تقدم در بازار در شرایطی که قیمت سهام جذابیت لازم را ندارد، استفاده نمی‌شود و معمولا متعهد پذیره نویسی که در بسیاری از موارد همان سهامدار یا سهامداران عمده است، باید حق‌تقدم‌های استفاده نشده را خریداری كند که منجر به افزایش هزینه تامین مالی برای سهامدار عمده خواهد شد.

وي با بيان اينكه از این جنبه که سازمان بورس در این شرایط که بازار وضعیت مساعدی ندارد مجوز افزایش سرمایه ندهد، موافق نیستم، تصريح كرد:‌ طبیعی است که طراحی بازار ثانویه با هدف ایجاد فضایی از جریان نقدینگی دائمی و مستمر برای تامین مالی بنگاه‌ها است و به هیچ دلیلی نباید این جریان قطع شود. همچنان‌که اشاره شد، شرکت‌ها با سنجیدن شرایط بازار خودشان تصمیم به تامین مالی از بازار سرمایه می‌گيرند و شرایطی مانند قیمت سهام را می­‌سنجند.مدیر نظارت بر شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران اضافه كرد:‌ از سوي ديگر در دنیا از عرضه اولیه سهام برای افزایش سرمایه همان شرکت استفاده می‌شود که در کشور ما این کار کمتر انجام می‌شود. سهامدار عمده پس از انتشار سهام در روز عرضه اولیه همه منابع را در قالب افزایش سرمایه مجددا در شرکت تزریق می‌کند تا به واسطه بورسی شدن، منابع جدیدی برای طرح‌های توسعه‌ای شرکت فراهم كند.

وي خاطر نشان ساخت: اين درحالي است كه سهامداران عمده در کشور ما، منابع حاصل از عرضه اولیه سهام را از بازار سرمایه جمع می‌کنند و به سمت سایر پروژه‌ها و شرکت‌های خود می‌برند.
 

اپیدمی زیان صنایع بورسی 

شاخص کل بورس تهران پس از حرکت 18 روزه در کانال 63 هزار واحدی، دو روز پیش به کانال 62 هزار واحدی سقوط کرد. عبور شاخص از سطح حمایتی خود، موج فروش در بازار سرمایه را تشدید کرد به‌طوری‌که در روز گذشته تمامی صنایع بورسی به جز دو صنعت دارو و محصولات کاغذی افت شاخص را تجربه کردند؛ به این ترتیب، شاهد افت شاخص 34 صنعت بورسی از میان 37 صنعت هستیم.

بر این اساس، شاخص کل نیز با افت بیش از 630 واحدی (معادل یک درصد) در 62 هزار و 318 واحدی متوقف شد. صنایع وسایل ارتباطی، چاپ و انبوه‌سازی به ترتیب، با افت 9/ 4، 83/ 4 و 74/ 2 درصدی بیشترین افت روزانه شاخص را تجربه کردند. از صنایع با بیشترین حجم معاملاتی نیز به ترتیب می‌توان به خودرو، بانک و سرمایه‌گذاری‌ها اشاره داشت، در حالی که در روز گذشته تنها 312 میلیون سهم معامله شده است صنایع مزبور به تنهایی در حدود نیمی از حجم معاملات را در اختیار دارند.

اثر دولبه لغو تحریم بر صنعت کانی غیرفلزی

روز گذشته صنعت کانی غیرفلزی با افت 59/ 1‌درصدی شاخص مواجه شد. با این حال، شاخص این گروه در هفت روز معاملاتی اخیر رشد اندک 2/ 0 درصدی را نشان می‌دهد، به این ترتیب مشاهده می‌شود، افت شاخص این گروه در دو روز گذشته، افزایش شاخص در روزهای پیش از آن را تخلیه کرده است. در این میان، نماد «کساپا» به‌عنوان تک سهم مثبت این گروه، بیشترین حجم معاملات را نیز دارا بود. مطابق انتظار به دلیل کوچک بودن شرکت مزبور، تمامی معاملات در دست حقیقی‌ها بوده است. بیشترین افت قیمتی در این صنعت به نماد «کآذر» تعلق دارد. این شرکت در اولین پیش‌بینی‌های سال 94 نسبت به آخرین پیش‌بینی سال 93 رشد سود 168‌درصدی داشته است و با وجود افت روز گذشته، می‌توان استقبال سهامداران از این نماد را در ماه‌های پیش مشاهده کرد؛ با وجود ارزش بازار کم «کآذر» در روزهایی حتی در بین پربیننده‌ترین نمادها نیز وجود داشت.

در این رابطه محمود کلانتری، کارشناس بازار سرمایه، با اشاره به این موضوع گفت، از مهمترین دلایل افزایش سود عملیاتی شرکت هم افزایش مقدار و نرخ فروش در پیش‌بینی سال 94 است که تاثیر کمتر از 10 میلیارد ریالی بر سود خالص این شرکت داشته است؛ ولی مهم‌ترین‌ دلیل افزایش سود هر سهم افزایش سود‌آوری در سال مالی 94 ناشی از پیش‌بینی افزایش سود فروش سرمایه‌گذاری‌ها نسبت به سال 93 است. شرکت طی سال 94 طرح‌های توسعه‌ای سرمایه‌گذاری در کوره دوار، گاز سوز کردن مشعل‌های کوره شاتل و خرید کمپرسور هوا را در دست اقدام دارد.

صنعت کانی غیر‌فلزی که ارزش بازاری معادل 35/ 0 درصد ارزش کل بازار سرمایه را دارد از صنایع کوچک بورس تهران محسوب می‌شود. در این رابطه کلانتری در معرفی این صنعت گفت: صنعت کانی‌های غیر‌فلزی یکی از صنایع مهم در تولید ناخالص داخلی است که به 4‌دسته اصلی تقسیم می‌شود که به ترتیب آجر، محصولات سیمانی، شیشه و گچ و آهک است. در میان شرکت‌های این صنعت که در بورس پذیرفته شده‌اند، شرکت شیشه دارویی رازی با ارزش بازار 2240 میلیارد ریال بزرگ‌ترین‌ شرکت است. در مورد سایر شرکت‌های بزرگ می‌توان به شیشه همدان (تولید‌کننده انواع ظروف شیشه‌ای)، سرامیک اردکان (تولید‌کننده انواع گلوله‌های توزیعی و سیلیسی)، خاک چینی ایران (تولید‌کننده انواع محصولات چینی تر و خشک) و فرآورده‌های نسوز ایران (تولید‌کننده انواع آجر) اشاره کرد.

وی درخصوص اثرات عوامل مختلف بر سودآوری این صنعت گفت: شرکت‌های فعال متاسفانه به دلیل داشتن فناوری قدیمی و انرژی بری زیاد راه سختی برای رقابت با محصولات متنوع خارجی در این حوزه و همچنین وارداتی رقیب پیش روی دارند و افزایش واردات می‌تواند تاثیر بسزایی بر این شرکت‌ها بگذارد؛ بنابراین برنامه افزایش تنوع و کیفیت محصولات داخلی این صنعت باید در راس سایر برنامه‌های این صنعت قرار گیرد.

از مهم‌ترین‌ مزیت‌های این صنعت در سال‌های گذشته انرژی ارزان داخلی است که با اجرای طرح هدفمندی انرژی این مزیت به دلیل نقش مهم انرژی در بهای تمام‌شده این شرکت‌ها در این صنعت رو به کاهش است.

به‌طور مثال در بخش آجر با کاهش میزان ساخت‌و‌ساز مسکن یا طرح‌های فولادی انتظار کاهش تقاضا را می‌توان داشت. ناگفته نماند در بخش آجر نزدیک به 7000 شرکت تولیدی فعال با ظرفیت تولید 50 میلیون تن در کشور یکی از بخش‌های بزرگ این صنعت محسوب می‌شوند.

کلانتری درخصوص اثرات مختلف توافق احتمالی هسته‌ای گفت: کاهش تحریم‌ها می‌تواند اثر دو لبه‌ای بر شرکت‌های این صنعت بگذارد؛ به‌طوری‌که می‌تواند باعث ورود تکنولوژی جدید به این صنعت شود و از سوی دیگر هم می‌تواند به واردات محصولات در این صنعت دامن بزند. به هر حال با رفع موانع این صنعت باید به سمت تکنولوژی جدید برای ارتقای کیفیت و تنوع محصولات خود برود تا بتواند با رقبای خارجی رقابت کند. به گفته وی در صورتی می‌توان آینده روشن‌تری برای این صنعت انتظار داشت که به سمت اصلاح ساختار تولیدی خود بروند؛ در غیر این صورت مانند صنایع نساجی ممکن است با آینده مبهمی مواجه شوند.

صنعت شیمیایی همچنان در بازدهی مثبت

شاخص گروه شیمیایی در روز گذشته با افت 69/0 درصدی مواجه شد. این صنعت به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ صنعت بورسی شناخته می‌شود و این انتظار وجود دارد که بیشترین اثر را بر شاخص کل داشته باشد. با این حال، با وجود اینکه تغییرات شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال با افزایش موج فروش با زیان مواجه شد، اما شاخص این گروه همچنان رشد 7/3 درصدی را نسبت به ابتدای سال نشان می‌دهد.
در میان شرکت‌های زیرمجموعه این صنعت، روز گذشته تنها 4شرکت روند مثبتی را داشته‌اند که نماد «شخارک» بیشترین رشد قیمتی(معادل 4/0 درصد) را داشته است. در نماد مزبور در حالی‌که تمامی حجم خرید در اختیار حقیقی‌ها بوده است، فروش اندک حقوقی‌ها، 6 درصد از فروش کل را رقم زد. بیشترین افت قیمتی نیز در این صنعت مربوط به «شمواد» و «وپترو» است. در «شمواد» تمامی معاملات در دست حقیقی‌ها بوده است اما در معاملات سهام شرکت سرمایه‌گذاری پتروشیمی فروش 32 درصدی حقوقی‌ها مشاهده می‌‌شود. همچنین بیشترین حجم معاملات در گروه شیمیایی در «تاپیکو» رقم خورد، در این میان، درحالی‌که 25 درصد از حجم فروش را حقوقی‌ها در اختیار دارند، سهم 73 درصدی خرید توسط معامله‌گران حقوقی‌ مشاهده می‌شود.

بازدهی مثبت دارویی‌ها

روز گذشته شاهد افت دسته‌جمعی شاخص صنایع بورسی بودیم، با این حال، گروه دارویی روز گذشته رشد اندک شاخص را تجربه کرد (معادل 12/0 درصد). به این ترتیب مشاهده می‌شود که تغییرات شاخص‌های سالانه‌، شاخص هفت روز معاملاتی اخیر و همچنین شاخص از ابتدای سال همگی روند مثبتی را نشان می‌دهند. در این میان، می‌توان به رشد بیش از 38 درصدی نماد «دارو» در چهار روز معاملاتی اخیر اشاره کرد. این نماد که با افزایش سودآوری 64درصدی در اولین پیش‌بینی‌ سال 94 نسبت به آخرین پیش‌بینی 93 همراه بوده است، با تقسیم سود بیش از 90 درصدی از سود تحقق یافته برای سال مالی 93 در هفته گذشته به بازار برگشت. در معاملات روز گذشته حقوقی‌ها 67 درصد خرید و همچنین 43 درصد از فروش را در اختیار داشته‌اند. نماد «دتماد» بیشترین رشد روزانه قیمتی در بازار سرمایه را تجربه کرد.

افت دسته‌جمعی شرکت‌های رایانه

نمادهای گروه رایانه در روز گذشته با افت قیمتی مواجه شدند، در این میان، تنها نماد «رانفور» تغییرات محسوس قیمتی نداشت. به این ترتیب، شاخص این گروه افت 5/0 درصدی را دیروز تجربه کرد. در نماد «رانفور» 5 درصد از خرید سهام توسط حقوقی‌ها و سایر معاملات در اختیار حقیقی‌ها بوده است. نماد «مداران» از شرکت‌های زیرمجموعه این گروه در روز گذشته بیشترین افت قیمتی را تجربه کرد، در این نماد تمامی معاملات در اختیار حقیقی‌ها بوده است.

بازگشت به زیان در صنایع غذایی

دیروز، شاخص گروه محصولات غذایی به جز قند با افت 71/0درصدی مواجه شد، به این ترتیب، با فشار افت شاخص روزانه، بازدهی از ابتدای سال در این صنعت منفی شد. در این شرایط، با بررسی نمادهای زیر مجموعه این گروه، بیشترین رشد روزانه در نماد «غپاک» بوده است، این نماد همچنین بیشترین حجم معاملاتی را در میان هم‌گروهی‌های خود داشته است؛ در این نماد شاهد فروش 47درصدی معامله‌گران حقوقی در مقابل خرید تمامی سهام معامله‌شده توسط معامله‌گران حقیقی هستیم. نماد «غمارگ» نیز بیشترین افت روزانه را تجربه کرده است.‌/دنیای اقتصاد/