بررسی آینده بازار توسط مدیرعامل شركت تامین سرمایه نوین >>> چشم انداز بازار سهام در سال 94 چگونه خواهد بود؟ / 23 خرداد 94

 نزدیك به سه ماه از سال ١٣٩٤ سپری شده و بازار سهام در شرایط مطلوبی قرار ندارد.با وجود تاكید سیاست‌گذاران اقتصادی كشور مبنی بر ارزنده بودن سهام شركت‌ها، بازار به آن واكنش منفی نشان می‌دهد. آیا مشاركت‌كنندگان بازار با نادیده گرفتن چشم‌انداز عوامل بنیادی و محرك‌های اصلی بازار، امنیت مالی خود را به مخاطره می‌اندازند؟ یا اینكه بازار خردمندانه، حتی نادیدنی‌ها را در خشت خام می‌بیند؟ به هر حال دولت برای نشان دادن حمایت جدی خود از بازار سهام اقدام به كاهش نرخ سود سپرده‌های بانكی كرده است. اقدامی كه در نظر فعالان بازار سرمایه چندان محسوس نبوده است. به هر روی گذشت زمان نشان خواهد داد كه قضاوت بازار درخصوص چشم‌انداز بازار سرمایه كشور درست بوده است یا دیدگاه سیاست‌گذاران اقتصادی. ارزیابی محرك‌های بنیادی بازار سهام می‌تواند پیش‌بینی آینده بازار را امكان‌پذیر کند؛ البته باید تاكید كرد پیش‌بینی بازار سهام ایران تحت تاثیر شوك‌های سیاسی و اقتصادی بسیار سخت است.

 ١- اوضاع اقتصاد جهانی چندان بر وفق مراد فعالان بازار سهام نیست. دورنمای رشد اقتصادی موتورهای محرك اقتصاد جهانی (چین و آمریكا) مناسب نیست بنابراین چشم‌انداز افزایش قیمت‌های جهانی مواد خام مبهم است. درآمد و سود عمده شركت‌ها در بورس و فرابورس متاثر از قیمت‌های جهانی مواد خام است.

 ٢- وضعیت ناپایدار منطقه، حضور داعش و جنگ در یمن، امنیت اقتصادی منطقه و چشم‌انداز رشد را با ابهام مواجه كرده است. از طرف دیگر با توجه به پیش رو بودن انتخابات مجلس و خبرگان، اقدامات سیاسی در كشور با نزدیك شدن به زمان انتخابات افزایش خواهد یافت. این موضوعات نرخ تنزیل بازار را افزایش می‌دهد. سرمایه‌گذاران در شرایط نامعلوم نرخ بازده بیشتری را در مقایسه با زمانی كه در مورد ریسك و بازده سرمایه‌گذاری احساس اطمینان می‌كنند، طلب می‌کنند.

 ٣- سود بنگاه‌های اقتصادی از ناحیه درآمدها و هزینه‌ها تحت فشار است. اصولا عمده رشد سود شركت‌های بورسی و فرابورسی طی 10 سال اخیر مرهون افزایش قیمت كالا و خدمات در بازارهای داخلی یا بازارهای جهانی بوده است. بنابراین با توجه به وضعیت نامناسب اقتصاد جهانی و سیاست كنترل قیمت‌ها در داخل، رشد سود شركت‌ها منوط به افزایش مقدار تولید(فروش) آنها یا اخذ تصمیمات سخت از جانب دولت مبنی بر آزادسازی قیمت‌ها خواهد بود.

 ٤- در بازار سهام عدم اطمینان نسبت به تصمیمات سیاست‌گذاران افزایش یافته است. افزایش نرخ خوراك پتروشیمی‌ها، عوارض معادن و افزایش قیمت حامل‌های انرژی و اجرای سیاست كنترل قیمت‌ها، بازار را نسبت به سیاست‌های دولت بدبین كرده است. به این ترتیب وعده‌های دولت و اعلام سیاست‌های حمایتی از سوی فعالان بازار چندان جدی گرفته نمی‌شود.

 ٥- افزایش ارزش بازار سهام و رشد شاخص مستلزم افزایش سود شركت‌ها یا رشد P/ E بازار است. با توجه به ركود اقتصادی كشور و وضعیت قیمت‌ها د ر بازارهای جهانی، رشد سود شركت‌ها منطبق با واقعیت نخواهد بود. از طرف دیگر، در حال حاضر میانگین P/ E بورس حدود 4/ 5 مرتبه است. در صورت تداوم شرایط موجود(بالا بودن نرخ سود سپرده‌های بانكی، ركود فعالیت‌های اقتصادی و تشدید اصطكاك سیاسی) میانگین P/ E بازار می‌تواند تا حدود ٢٠ درصد كاهش یابد. در چنین شرایطی بازار سهام ایران برای سال ١٣٩٤ چشم انداز مناسبی نخواهد داشت. البته با وجود شرایط سخت اقتصاد به‌خصوص برای سال ١٣٩٤، می‌توان همچنان به تغییر شرایط امیدوار بود. با توجه به اینكه اقتصاد ایران برای مدت طولانی نرخ بهره بالای ٢٥ درصد را تجربه كرده است بنابراین با توجه به كاهش نرخ تورم، به نظر می‌رسد كاهش نرخ سود سپرده‌های بانكی به تدریج و طی چند مرحله انجام خواهد شد. در میان‌مدت می‌توان انتظار داشت كه این نرخ به حول و حوش ١٧ درصد كاهش یابد. در صورت حل موفقیت آمیز مساله هسته‌ای، تعاملات با جهان افزایش خواهد یافت. كسری بودجه دولت، بدهكاری دولت به بانك‌ها، هزینه معاملات بین‌المللی و اصطكاك با همسایگان كاهش می‌یابد و ورود سرمایه و تكنولوژی به كشور امكان‌پذیر می‌شود. در این حالت قرار گرفتن میانگین P/ E بورس حدود عدد 5/ 6 واحد منطقی به نظر می‌رسد. سود ناشران بورسی و فرابورسی تحت تاثیر افزایش مقدار فروش و كاهش سهم هزینه‌های ثابت در هر واحد از تولید، رشد مناسبی خواهد داشت. با این اوصاف چشم‌انداز بازار سهام برای سال ١٣٩٤ امیدوار كننده بوده و تاییدی بر تاكید سیاست‌گذاران مبنی بر ارزنده بودن سهام است. // دنیای اقتصاد/ ولی نادی قمی مدیرعامل شركت تامین سرمایه نوین