گام به گام با مذاکرات هسته ای تا 10 تیر >>> از حضور مردیخی در مذاکرات تا سه شرط فابیوس برای توافق / 7 تیر 94

 مرد یخی درهتل کوبورگ؟
 
 حضور سرزده یوکیو آمانو مدیر کل سازمان انرژی اتمی در محل مذاکرات هسته ای ایران و اعضای 1+5 (هتل کوبورگ) و امتناع وی از پاسخ دهی به سوالات متعدد خبرنگاران ذهن بسیاری از تحلیلگران مسائل بین الملل را به خود مشغول ساخته است.

به گزارش مهر یوکیا آمانو که به دلیل رفتار سرد خود با اطرافیان و چهره خاصش به «مرد یخی» مشهور است، به محض حضور جان کری وزیر امور خارجه ایالات متحده و لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه در وین به محل مذاکرات آمد تا با این دو مذاکراتی را پشت درهای بسته صورت دهد.

این مذاکرات ماهیتی محرمانه داشته و از این رو هیچ یک از طرفهای شرکت کننده اطلاعاتی رسمی در خصوص آن منتشر نکرده اند. با این حال پیگیری خبرنگار اعزامی خبرگزاری مهر در محل مذاکرات از منابع دیپلماتیک حاضر در وین حاکی از آن است که دو موضوع «تعیین حدود و ثغور  دقیق بازرسی های سرزده» و «مکانیزم حل و فصل مطالعات ادعایی» محورهای اصلی مذاکرات آمانو و وزرای امور خارجه امریکا و فرانسه را تشکیل داده است. در این خصوص آمانو مواضع رسمی و غیر رسمی آژانس در خصوص این دو موضوع مهم و اختلافی را به لوران فابیوس و جان کری اعلام کرده و سپس محل مذاکرات را ترک کرده است.

عقب نشینی ناقص آمانو

یوکیو آمانو هنگام ورود به محل مذاکرات و خروج از آن ، حاضر نشد به سوال هیچ یک از خبرنگاران پاسخ دهد اما در پاسخی کوتاه و رسمی به سوال یکی از خبرنگاران خارجی اعلام کرد که حل و فصل موضوع فعالیتهای گذشته نظامی ایران پیش شرط توافق نهایی محسوب نمی شود. این موضع گیری قبلا نیز از سوی یوکیو آمانو مورد تاکید قرار گرفته است.

با این حال به نظر می رسد در موضوع بازرسی از اماکن نظامی و هسته ای که جزو خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود، کماکان آژانس بر مواضع اولیه خود مبنی بر لزوم اعمال بازرسی های فراپادمانی از ایران پافشاری کرده است. اصرار دو کشورآمریکا و فرانسه بر نقش آفرینی آژانس بین المللی انرژی اتمی در توافق نهایی نشات گرفته از توافقی است که میان غرب و آژانس در این معادله چند مجهولی وجود دارد.

این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران به صورتی صریح و آشکار با راستی آزمایی توافق هسته ای توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی مخالفت کرده است. دلیل این مخالفت علنی، سوابق منفی و غیر قابل توجیه آژانس در انتقال اطلاعات محرمانه هسته ای ایران به غرب و سازمانهای جاسوسی آمریکا و برخی کشورهای اروپایی بوده است.

اصلی ترین ماموریت یوکیو آمانو در دیدار اخیر خود، همسان سازی مواضع و اظهارات خود با مقامات ارشد دو کشور آمریکا و فرانسه بوده است. این همسان سازی بیشتر در حوزه تعیین حدود و ثغور بازرسی های آژانس در توافق نهایی صورت گرفته است. تاکید لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه بر لزوم دسترسی آژانس به اماکن نظامی ایران در توافق نهایی در همین راستا قابل ارزیابی است.

 +++++++++++++

آمریکا: ایران باید "پی‌ام‌دی" را حل کند
 
 
یک مقام ارشد آمریکایی در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه به بررسی آخرین تحولات درباره مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 پرداخت.

به گزارش تسنیم ، وی در پاسخ به این سوال که آیا رفتن "لوان فابیوس" وزیر امور خارجه وزیر امور خارجه فرانسه به محل مذاکرات و آمدن دیگر وزیران تا چند روز آینده بدین معنی است که تقریبا همه مسائل حل شده است، گفت: همه وزرا آخر هفته جاری می آیند. کارشناسان و مدیران سیاسی مدتی است مشغولند. به سی ام نزدیک می شویم. از همین الان سوالی را پیش بینی می کنم که سوال همه شماست.

وی ا فزود:همان طور که می دانید نتوانستیم به ضرب الاجل سی ام مارس برسیم و شاید به سی ام ژوئن هم نرسیم، اما نزدیک خواهیم بود. اما در حقیقت گمان میکنم بهتر باشد وزرا به گونه ای حضور خود را اعلام کنند و از آنچه تاکنون به دست آمده است اطلاع پیدا کنند. انتظار ندارم همه وزراتا آخر اینجا بمانند. ما و چینی ها مسافت بیشتری را می بایست طی کنیم. وزرای ما می توانند نصف روز اینجا بیایند و به خانه برگردند. بعد هر وقت لازم شد دوباره بیایند. وزیر خارجه کری مدتی خواهد ماند. به دو دلیل نمی توانم به شما بگویم چه مدت. اول، همان طور که می دانید او واقعاً تلاش می کند گفتگوها را با وزیر خارجه ظریف پیش ببرد. او و وزیر انرژی مونیز.

این مقام ارشد آمریکایی اضافه کرد: مشاوره نزدیکی با همه شرکای خود داریم چون برای دستیابی به توافق جامعی بلند مدت تلاش می کنیم و پیامدهای آن برای هر کشور حاضر در مذاکرات مهم است. برخلاف برنامه اقدام مشترک که ابتدا قرار بود شش ماه اجرا شود، این توافق سال ها به طول می انجامد. بنابراین همه می خواهند از جزئیات اطلاع داشته باشند.

این مقام ارشد در پاسخ به سوالی در این باره که آیا تا سی ام ژوئن درباره چارچوب اصلی توافق خواهد شد و درباره سازو کار پس از سی ام ژوئن تصمیم گیری می‌شود، گفت:نه،‌نه، نه. همه، 5+1، اتحادیه اروپا که این مذاکرات را تسهیل و در بسیاری موارد هدایت می کند و ایران معتقدند باید به ضرب الاجل سی ام ژوئن پایبند بود و همه چیز را به نتیجه رساند. قرار نیست آن را تکه تکه انجام دهیم بلکه همزمان همه چیز را با ضمائم آن انجام می دهیم.

وی در پاسخ به سوال دیگری در این باره که ممکن است که ایران نتواند تا سی ام ژوئن ذخیره اورانیوم با غنای پایین خود را به آنچه در لوزان مطرح شده تبیدل کند، آیا می توانید به همه طرف های درگیر اطمینان دهید که با توجه به عملکرد ایران و بر اساس اطلاعات فنی که دارید ایران می‌تواند تا ضرب الاجل به تعهدات خود عمل کند، گفت: لازم است هر اظهار نظری در این باره را به آژانس بین المللی انرژی اتمی واگذار کنم. زیرا این نهاد پایبند بودن یا نبودن ایران را به تعهداتش تایید می کند. به وضوح اعلام کرده ایم که همه به تعهدات خود در قالب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پایبند هستیم.

خبرنگار سی‌بی‌اس نیوز پرسید آیا تفاهم (understanding)، اصطلاحی که شما به کار می برید، ‌مساوی با توافقی امضا شده است؟ می خواهم بدانم آیا درست متوجه شده ام. سوال دوم،‌آیا تاریخ نهم ژوئیه که کنگره مد نظر دارد تا بتواند مدت بیشتری به بررسی توافقی بپردازد که شما در اختیار آنها قرار می دهید،‌ تغییری در روند انجام کارها می دهد؟
وی پاسخ داد: مایلم یک دقیقه به سوالی برگردم که پیشتر مطرح شد بپردازم. ما بر آنچه در اتاق مذاکرات اتفاق می افتد تمرکز کرده ایم. در این هجده ماه خیلی ها خیلی چیزها شنیده اند، اما این چیزها در نهایت اهمیت ندارد. آنچه در نهایت اهمیت دارد دستاورد ماست. اینکه آیا می توانیم در نهایت به توافق جامع مشترکی دست پیدا کنیم که توافق خوبی باشد و همه راههای دستیابی ایران به مواد شکاف پذیر مورد استفاده در سلاح هسته ای را مسدود کند و به جامعه جهانی اطمینان دهد برنامه هسته ای ایران کاملاً صلح آمیز است. صداهای بسیاری شنیده می شود و این روزها بیشتر شده است و باز بیشتر خواهد شد. از شما و همه رسانه ها می خواهم، می دانم بعضی وقت ها نوشتن درباره سایر مسائل جذاب تر است، بر جزئیات و ماهیت آنچه اینجا بحث می شود تمرکز کنید و ارزیابی کنید آیابه اهداف خود رسیده ایم. این معیار منصفانه است و صادقانه بگویم، در نهایت این مساله اهمیت دارد.
راجع به سوال شما و چرا از لغت تفاهم (understanding) استفاده کردم. چون وکلایم به من می گویند لغت توافق (agreement) را به کار نبر، پس به کار نمی برم. گمان می کنم در گویش انگلیسی توافق کاملاً مناسب است. از نظر حقوقی این یک پیمان نیست. این تفاهمی سیاسی یا توافقی سیاسی است، به همین دلیل از این لغات استفاده کردم.

وی افزود: در باره سوال دوم، نهم ژوئیه تغییری در روند کار ندارد. همه به آن آگاهند. همه می دانند پس از نهم ژوئیه فرصت شصت روزه بررسی توافق است در مقابل سی روزی که پیش تر تعیین شده بود. اما همان طور که همه سخنگوهای ما عملاً در همه کشورها، از جمله کشور خودمان، گفته اند به ضرب الاجل سی ام ژوئن پایبندیم حتی اگر اندکی از آن تخطی کنیم، آن گونه که از ضرب الاجل سی ام مارس اندکی تخطی کردیم. باید مطمئن شویم مفاد توافق درست است و اگر اندگی از ضرب الاجل تخلف کردیم تا مطمئن شویم همه چیز درست است، اهمیتی ندارد.

این مقام ارشد دولت آمریکا در پاسخ به این سوال که "آیا انتظار دارید تا سی ام ژوئن توافقی امضا شده داشته باشیم" گفت: نه انتظار ندارم. ما به برنامه اقدام مشترک امضا الصاق نکردیم. فکر نمی کنم این بار نیز به چیزی امضا الصاق کنیم. عموماً در این مواقع مراسمی که واقعاً در آن چیزی امضا شود درکار نیست و من نیز انتظار چنین چیزی ندارم.

خبرنگار بلومبرگ پرسید که فقط می خواهم دو سوال قبلی روشن تر شود. نخست پایبندی به ضرب الاجل سی ام ژوئن در کنار پذیرش حقیقتی که ممکن است اندکی از آن تخطی شود. آیا این مساله می تواند شامل خروج هیات های مذاکره کننده برای استراحت و بازگشت آنها به محل مذاکرات پس از یک هفته یا چیزی شبیه به این باشد؟
دوم، می خواهم روشن شود آیا تفاهم سیاسی و ضمایم فنی آن علنی خواهد شد. درباره جزئیات طبقه بندی شده سخن نمی گویم. اما آیا عموم، نه صرفاً کنگره،‌ از ضمائم فنی و تفاهم سیاسی آگاه خواهد شد؟
سوال بعدی من درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران است. آیا ایران می بایست مطالبات آژانس بین المللی انرژی اتمی را درباره دسترسی به دانشمندان، اطلاعات، اسناد موجود در سایت ها و غیره پیش از لغو تحریم ها برآورده کند؟

وی پاسخ داد:گمان نمی کنم کسی از ما در این مرحله استراحت کند. یا کار را به نتیجه می رسانیم یا مطمئن می شویم که نشدنی است. البته ممکن است همه چیز تغییر کند. زندگی است دیگر! اما قصد همه کسانی که اینجا هستند، 5+1، اتحادیه اروپا و ایران به نتیجه رساندن کار یا مطمئن شدن از امکان ناپذیر بودن آن است. قصد ما همین است. بله انتظار داریم تفاهم سیاسی، متن اصلی و ضمایم آن علنی شود.

تحریم‌ها فقط زمانی برداشته می‌شود که مسئله ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران حل شود

درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران گفته ایم می بایست امکان دسترسی آژانس بین المللی انرژی اتمی فراهم شود و لازم است آنها مساله ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای خود را حل کنند. موضع ما هیچ گاه تغییر نکرده است. همیشه گفته ایم به خصوص آمریکا به دنبال اعتراف گرفتن نیست، چون مدت هاست قضاوت ملی خود را انجام داده ایم. اما برداشتن تحریم ها فقط وقتی اتفاق می افتد که ایران گام های توافق شده، گام های هسته ای توافق شده، را بردارد، از جمله پرداختن به مساله ابعاد احتمالی برنامه هسته ای اش.

وی در پاسخ به این سوال که "بنابراین صحیح است اگر فرض کنیم این مساله با تغییراتی که ایران باید در فردو،‌اراک، نطنز و غیره انجام دهد مرتبط است. یعنی همه اینها یک بسته است که ایران می بایست پیش از لغو تحریم ها آن را اجرا کند" گفت: بسته ای متشکل از گام های هسته ای که با نوعی همزمانی، ‌متوجه هستید که، به برداشتن تحریم ها منجر می شود.

مقام ارشد آمریکا در پاسخ به سوال خبرنگار رویترز که پرسیده بود چقدر طول می کشد تا توافق کامل شود. یعنی چه مدت زمان می برد تا از تفاهم و ضمائم آن به توافقی کامل، آماده ارائه به کنگره،‌برسیم، گفت: به همه الزامات قانونی واقفیم. اگر خوش شانس باشیم و به توافق برسیم، همه اسناد لازم در کوتاه ترین زمان برای ارائه به کنگره حاضر خواهد شد. اما الان نمی توانم بگوییم این زمان کوتاه چقدر طول می کشد. اما همه ما روی این موضوع کار می کنیم.

خبرنگار رویترز پرسید: فقط برای اینکه مطمئن شوم پاسخ شما را درباره مشارکت وزیر خارجه کری درست متوجه شده ام. آیا از نظر شما خروج او از مذاکرات برای مدتی و بازگشت دوباره اش قابل تصور است؟ یا صحبت های شما درباره استراحت نکردن تا رسیدن به نتیجه در مورد او هم صادق است؟

وی پاسخ داد: نمی توانم به این سوال پاسخ دهم چون نمی دانم در روزهای آینده چه اتفاقی خواهد افتاد. اینجا هر روز چندنفر در هیات های مختلف برنامه روز آینده را اعلام میکنند و می گویند چه اتفاقی قرار است بیافتد. هر روز که بیدار می شویم برنامه ای تنظیم می کنیم و این برنامه می تواند هر روز تغییر کند. بنابراین قصد ندارم درباره برنامه سفر یا تصمیم های وزیر خارجه کری سخن بگویم.

+++++++++++

ادعای جدید آسوشیتدپرس درباره صادرات ذخایر اورانیوم ایران

 
منابع دیپلماتیک به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته‌اند که طرح صادرات ذخایر اورانیوم ایران، در مذاکرات هسته‌ای جاری در وین مطرح شده است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس روز شنبه در گزارشی به نقل از منابع دیپلماتیک مدعی شد با توجه به نزدیک بودن ضرب‌الاجل مذاکرات هسته‌ای، مذاکره‌کنندگان بر ایده صادرات و فروش ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران تمرکز کرده‌اند.

به گزارش فارس ایران در حال حاضر بیش از 8 تن اورانیوم با غنای 5درصد در اختیار دارد که این میزان برای مولفه‌های مورد توافق در لوزان، باید به 300 کیلوگرم کاهش یابد.

ساز و کار کاهش این ذخایر، از جمله موارد بحث‌برانگیز در مذاکرات بوده و هنوز راهی برای آن مورد توافق طرفین قرار نگرفته است.

با این حال، به گفته دو دیپلمات که خواسته‌اند نامشان فاش نشود، با نزدیک شدن به ضرب‌الاجل، یعنی روز سه‌شنبه، طرفین بار دیگر در حال بررسی گزینه‌ها هستند.

تبدیل اورانیوم به شکلی که دیگر برای اهداف نظامی قابل استفاده نباشد یا انتقال اورانیوم به یک کشور خارجی، احتمالا روسیه، از دیگر گزینه‌هایی هستند که آسوشیتدپرس می‌گوید پیش روی طرفین است.

به گفته یکی از دیپلمات‌ها، در یکی از سناریوها، ذخایر می‌تواند به روسیه منتقل،‌ آنجا تبدیل شده و نهایتا به فروش رسند و ایران نیز از درآمد آن بهره‌مند شود.

دور تازه مذاکرات هسته‌ای که از دو هفته قبل در شهر وین اتریش آغاز شده، امروز با ورود وزرای خارجه وارد مرحله جدی‌تر شده است.

++++++++++++++++++++++

سه شرط فابیوس برای حصول توافق جامع

وزیر خارجه فرانسه در بدو ورود به هتل پله کوبورگ و ابراز امیدواری نسبت به حصول توافقی مستحکم، سه شرط را بیان کرد.
لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه لحظاتی قبل وارد هتل پله کوبورگ محل برگزاری مذاکرات ایران و 1+5 در راستای حصول توافقنامه جامع هسته‌ای شد.

به گزارش فارس وی در بدو ورود و در جمع خبرنگاران حاضر در محل مذاکرات با ابراز امیدواری نسبت به حصول توافقی مستحکم، خاطرنشان کرد: این توافق نیازمند سه شرط است. اول راستی آزمایی مبنی بر اینکه اگر لازم باشد ایران اجازه دسترسی به تأسیسات نظامی‌اش را بدهد، دوم پذیرفتن محدودیت زمان دار در زمینه تحقیق و توسعه و سوم اینکه نظام بازگشت سریع تحریم‌ها وجود داشته باشد،‌ به این معنا که اگر ایران توافق نهایی را نقض کرد، تحریم‌ها به سرعت بازگردد.

++++++++++++++++

گزارش ای.بی.سی نیوز از مذاکرات هسته‌ای

 طرف غربی اکنون توپ را در 4 گوشه زمین تحریم ها انداخته است: 1-زمان لغو تحریم ها 2-نوع تحریم هایی که باید لغو شوند 3-تعیین ساز و کار راستی ‌آزمایی برای لغو تحریم ها 4-نحوه بازگشت خودکار تحریم ها.

به گزارش باشگاه خبرنگاران دور جدید مذاکرات هسته‌ای از نوامبر سال 2013 آغاز شد. آن زمان، ایران و گروه موسوم به 1+5 بر روی تنظیم "برنامه جامع اقدام مشترک(برجام)" به توافق رسیدند؛ توافقی موقت در مسیر تسهیل مذاکرات. غرب در این مذاکرات قصد داشت در ازای کاهش برخی از تحریم‌های اقتصادی، به توقف موقت برنامه غنی سازی ایران و انجام بازرسی های روزانه از تأسیسات آن دست یابد. وزیر خارجه آمریکا در نوامبر 2014 از تمدید ضرب‌الاجل توافق موقت تا 31 مارس صحبت کرد و در 2 آوریل 2015 پس از 8 روز گفتگوهای فشرده در بالاترین سطح دیپلماتیک، طرفین توانستند به یک معامله‌‌ی موقت برسند.

توافق موقت:
پس از آن، آمریکایی‌ها با ارائه‌ی "فکت شیت" به ذکر نکاتی پرداختند که به گفته آنها این موارد از جمله مفاد مذکور در توافق موقت است. طبق فکت‌شیت آمریکایی "زمان گریز" برای ایران باید از 2 الی 3 ماه به یک سال افزایش یابد. منظور از زمان گریز، مدت زمانی است که یک کشور می‌تواند با در اختیار داشتن همه مواد و تجهیزات لازم، اقدام به ساخت بمب کند. تأسیسات به کار رفته در زیرِ زمین تبدیل به یک مرکز تحقیقات علمی و فناوری فیزیک خواهد شد. ایران توافق می کند به مدت 15 سال، هیچ گونه غنی سازی بالاتر از 3.67 درصد انجام ندهد. حجم فعلی اورانیوم غنی شده باید فروخته یا رقیق شود. در صورت انجام و تأیید همه این موارد، بسیاری از تحریم‌های مالی سازمان ملل و اتحادیه اروپا علیه ایران برداشته خواهند شد. سایر تحریم ها که توسط کنگره آمریکا وضع شده اند تنها به صورت مرحله ای برچیده می شوند. تاریخ 30 ژوئن، به عنوان زمان امضای توافق نهایی تعیین می شود.

طرفین تا چه حد به توافق نهایی 30 ژوئن نزدیک شده‌اند؟
پنج شنبه گذشته، جان کری در مصاحبه ای گفت: "من همچنان امیدوارم، اما این به معنای خوش بینی نیست. من هیچ گاه از خوش بینی صحبت نکرده ام."

موانع اساسی دستیابی به توافق چیست؟
مذاکرات در این برهه بیشتر بر زمانبندی لغو تحریم ها و دامنه لغو آنها متمرکز هستند. غرب مدعی است که خواهان محروم کردن ایران از دستیابی به بمب هسته ای است. کاهش تحریم های اقتصادی همه چیزی است که ایران خواهان آن است. بیشتز از همه، این تحریم های سازمان ملل است که دست و پا گیر اقتصاد ایران شده است؛ تحریم هایی که ایران را از داد و ستد با جهان صنعتی محروم می کند. ایران بارها به صورت علنی گفته اجازه بازرسی از مراکز نظامی خود را نخواهد داد. البته این بر خلاف آن چیزی است که ایالات متحده خواهان آن است.

طرف غربی اکنون توپ را در 4 گوشۀ زمین تحریم ها انداخته است: 1- زمان لغو تحریم ها 2- نوع تحریم هایی که باید لغو شوند 3- تعیین ساز و کار راستی ‌آزمایی برای لغو تحریم ها 4- نحوه بازگشت خودکار تحریم ها.

آیا ضرب الاجل تمدید خواهد شد؟
این خیلی محتمل است که طرفین رأی به تمدید موعد ضرب الاجل بدهند، اما تنها چند روز نه بیشتر. وزارت خارجه آمریکا گفته است که مصمم به دستیابی به نتیجه تا 30 ژوئن است، اما از دید سایر وزرای خارجه 1+5 یا حتی دیپلمات‌های آمریکایی، که نمی‌خواسته اند نامی از آنها برده شود، این زمان قابل تمدید است.

اما توافق نهایی ...
توافق نهایی چیزی شبیه به توافق موقت خواهد بود. در اینجا هم مانند آنچه در گذشته دیدیم خبری از دست دادن های دو وزیر در پشت میز و انبوه فلاش های دوربین و لبخند کری و محمد جواد ظریف به خبرنگاران نخواهد بود. البته سندی به قطر شاید 100 صفحه آماده خواهد شد که به جزئیات تفاهم‌های مورد توافق طرفین می پردازد. بدون هیچ امضایی. سندی که صحبت از عمل می کند و عمل متقابل را وعده می دهد. بدون هیچ امضایی...